Đi dạo phố bất ngờ gặp lại con nợ
Chồng bị cáo Vân từng là bạn của ông Nguyễn Quang Thái (SN 1959, ngụ phố Hàng Bồ, Hà Nội). Năm 2007, vợ chồng bà Vân cho ông Thái vay 150.000 đô la Canada (khoảng 3 tỉ đồng theo tỉ giá bấy giờ) để kinh doanh tại Canada. Nhưng quá trình làm ăn thua lỗ, ông Thái lặng lẽ chuyển đi nơi khác ở, từ đó không liên lạc với chủ nợ.
Vào tháng 10/2015, bà Vân cùng ông Nguyễn Công Thành (SN 1974, Việt kiều Mỹ) về Việt Nam du lịch thăm thân nhân. Khoảng 19h30 ngày 28/10, khi hai người đang dạo bộ trên phố Hàng Bài thì nhìn thấy ông Thái. Lập tức bà này chạy lại túm tay “con nợ” đồng thời tri hô người đi cùng hỗ trợ.
Ông Thành lao vào túm tay ông Thái rồi đẩy đi trên vỉa hè. Đi một đoạn, người đàn ông bị bắt nợ vùng tay, liền bị đấm vào mặt, bẻ ngược tay về phía sau khống chế. Bà Vân móc ví người đàn ông ra lấy chiếc điện thoại Iphone 5 rồi lục tiếp túi quần cầm nắm tiền tung lên hô lớn: “Mày nợ tao bao nhiêu tiền mà bây giờ có từng này thôi à”. Sau đó người phụ nữ nhặt tiền nhét vào túi quần bạn trai.
Sau khi giằng co làm rách áo của ông Thái, bà Vân cùng bạn đưa ông này vào quán nước ven đường, nhờ người mua áo mới cho con nợ thay. Tại quán nước, Thành ngồi cạnh và cắn một cái vào tai “con nợ”. Sau đó cả hai người yêu cầu ông này đi theo về nhà bà Vân để biết hoàn cảnh “chủ nợ” khó khăn thế nào.
Cả ba lên taxi về nhà bà Vân tại phố Vĩnh Hưng. Tại đây, ông Thái nhận lỗi với bố mẹ bà Vân về việc nợ 150.000 đô la Canada lâu ngày không trả và hứa sẽ trả trước 2000 USD, sau này có sẽ trả tiếp.
Chủ nợ gọi cho người thân tới chứng kiến sự việc và giao cho người này lấy tiền trả nợ từ ông Thái khi mình không có ở Việt Nam. Vân đưa điện thoại cho ông Thái gọi người nhà mang tiền đến. Một lúc sau em trai cùng bố khác mẹ với bà Vân đi làm về, biết được chuyện đã gợi ý chị gái yêu cầu “con nợ” viết giấy vay tiền làm tin. Để chắc chắn, người nhà bà Vân còn quay lại video ông Thái viết giấy vay nợ.
Khi người nhà mang tiền đến, ông Thái đưa cho chủ nợ rồi dẫn nhóm người đi cùng về nơi ở của mình ở Hàng Bài cho biết nhà. Về phần bà Vân và Thành khi về kiểm tra số tiền lấy được trong túi quần “con nợ” được 10 triệu đồng.
Lời khai các bên tại phiên xử
Sáng ngày 29/10/2015, ông Thái đến CQĐT TP Hà Nội trình báo việc bị Vân và Thành cướp tài sản và ép viết giấy vay nợ. Đến ngày 5/11 cả hai bị công an bắt giữ.
Tại phiên tòa sơ thẩm ngày 28/12/2016, hai bị cáo đứng trước vành móng ngựa đôi mắt đỏ hoe. Bị cáo Vân không ngừng ái ngại việc đã lôi bạn vào vòng lao lý. Tại tòa, hai bị cáo phủ nhận việc bắt “con nợ” viết giấy vay tiền. Cả hai khai gặp ông Thái trên phố nhưng “con nợ” có ý định chạy trốn nên túm tay khống chế. Quá trình nói chuyện, Vân hỏi địa chỉ hoặc số điện thoại nhưng ông Thái không nói.
Vì vậy, chủ nợ nhờ bạn lục túi để kiểm tra: “Đến khi bị cáo quay ra thì hai người đã đánh nhau. Bị cáo không can nổi. Bị cáo còn định đưa lên công an nhưng anh Thái từ chối nói sẽ trả nợ. Anh ấy còn rủ tôi về nhà chơi”, bị cáo Vân nước mắt ngắn dài trình bày.
Trong khi đó, ông Thái thừa nhận từng hợp tác làm ăn với Vân và vay số tiền 150.000 đô la Canada. Khi vay không thỏa thuận lúc nào trả. Sau khi vay tiền, ông Thái có trả nợ 3000USD/tháng, đã trả 20 tháng. Sau đó, do buôn bán thất bại, ông này phải bán cửa tiệm chuyển đi vùng khác sinh sống. Về Việt Nam khoảng 6 năm, khi ông Thái đang đi trên phố Hàng Bài thì gặp bà Vân:
“Cô ấy hô lớn rồi Thành bẻ ngược tay, đấm tôi, lục túi lấy của tôi 10 triệu đồng. Khi về nhà Vân, anh Thành đe dọa tôi nhiều lần. Ban đầu anh ta nói nhẹ nhàng nhưng sau đó cắn vào tai và dọa giết tôi nếu không làm theo. Hành vi của bị cáo Thành không có tình người. Thâm tâm tôi lúc nào cũng nghĩ sẽ trả Vân tiền, nhưng chưa có để trả”, bị hại lên tiếng.
Cũng theo ông Thái, bị cáo Thành là người ép viết giấy trả nợ mới cho về. Về nhà mặt mũi thâm tím nên gia đình nói ông báo công an. Ngoài ra, ông cho rằng phải nói ra cách hành xử của Thành. Ông không yêu cầu bồi thường dân sự, chỉ đề nghị xử lý nghiêm với bị cáo Thành vì hành động của người này “hết sức dã man”.
Tuy nhiên, việc chây ỳ chưa trả nợ của nạn nhân cũng bị nhắc nhở. “Hành vi của ông là vi phạm pháp luật khi vay tiền người khác không trả mà bỏ trốn”, vị chủ tọa nghiêm trọng. Lúc này ông Thái mới thừa nhận lỗi của mình.
Đoạn video gây tranh cãi
Quá trình bị hại trả nợ có người quay video lại. Tuy nhiên, công tố viên cho rằng không thấy có biểu hiện đe dọa dùng vũ lực trong đoạn video này: “Lúc tôi bị hành hung, camera chưa bật. Tôi luôn cảm thấy bị đe dọa bởi trước đó Thành luôn nói sẽ chặt tay chặt chân nếu gia đình không mang tiền tới”, ông Thái nói trước tòa.
Vị hội thẩm đặt giả thiết hôm đó bị hại gặp Vân có một mình, chủ nợ hô lên thì ông Thái sẽ làm gì? “Tôi sẽ rất mừng và trò chuyện với cô ấy. Nếu Vân bình tĩnh hơn thì không phải đứng trước vành móng ngựa như vậy”, “con nợ” vẻ bình thản trả lời. Phía phòng xét xử râm ran tiếng cười, người thì phẫn nộ bởi lời nói của ông này trước tòa.
Đại diện VKS trích lại video khi ông Thái đến thăm nhà Vân là tự nguyện. Bị hại xin lỗi bố mẹ Vân và thừa nhận vay số tiền 150.000 đô la Canada. Ông Thái cho rằng khi đó Thành bắt mình “đóng kịch”. Tuy nhiên, công tố viên cho rằng lời khai này không có căn cứ.
Luật sư bào chữa cho bị cáo Thành cho rằng nguyên nhân sự việc là do ông Thái vay tiền nhưng không trả. Lúc này, Vân chỉ có Thành là người thân nên đã nhờ giữ hộ “con nợ” và tìm địa chỉ nhà. Bị cáo không có động cơ cướp tài sản của bị hại.
Hoàn cảnh Thành khó khăn khi mẹ già chạy thận quanh năm. Các con biết bố về Việt Nam bị bắt thì suy sụp tinh thần và trầm cảm. Sức khỏe bị cáo giảm sút, từng phải ngồi xe lăn trong trại giam. Bị cáo vì giúp đỡ người khác mà vướng vòng lao lý.
Luật sư bào chữa cho bị cáo Vân trình bày tiếp hoàn cảnh bà này bi đát khi chồng mất, làm ăn thua lỗ, con nợ chạy trốn nên bức xúc. Bố Vân bị tai biến, phải nuôi hai con. Bị cáo phạm tội trong tình trạng bị kích động khi ông Thái vay tiền tương đương 3 tỷ đồng mà nhiều năm chưa trả.
Sau nhiều năm, bà Vân về nước vô tình gặp lại ông Thái nên nhờ Thành giữ hộ. Bị cáo đã đề nghị đến trụ sở công an giải quyết công nợ nhưng ông Thái từ chối nên mới dẫn tới chuyện khống chế, bắt về nhà viết giấy vay nợ.
Được nói lời sau cùng, Thành cho biết với tội danh cướp tài sản, bị cáo cảm thấy rất đau lòng không biết sau này dạy dỗ con cái như thế nào. Bị cáo mong nhận được hưởng khoan hồng để sớm trở về với gia đình.
Sau khi nghị án, cho rằng bị cáo Vân là chủ mưu, trực tiếp chỉ đạo, Thành là người giúp sức. Tuy nhiên, bị hại có một phần lỗi, hai bị cáo phạm tội lần đầu nên HĐXX tuyên phạt Vân 16 tháng tù, Thành 14 tháng tù giam về tội Cướp tài sản.
