Thả kim xà, Phật độ làm thơ!

Câu chuyện về một nhà khoa học được Phật độ làm thơ là chuyện có thật. Điều ấy thể hiện rất rõ ở 143 bài thơ trong tập “Thi vân Yên Tử” của tác giả Hoàng Quang Thuận- GS.TS, Viện trưởng Viện Công nghệ viễn thông, trực thuộc Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam.

 Có thể chúng ta đọc rất nhiều thơ--trong đó có thơ thiền, nhưng những tác phẩm thơ thiền thưở trước bởi tấm lòng và tài hoa của các nhà sư-trong cảm thức yêu đất trời và vạn vật, yêu xứ Phật trong cõi tâm linh. Tuy nhiên, câu chuyện về một nhà khoa học được Phật độ làm thơ lại là chuyện có thật. Điều ấy thể hiện rất rõở 143 bài thơ trong tập “Thi vân Yên Tử” của tác giả Hoàng Quang Thuận- GS.TS, Viện trưởng Viện Công nghệ viễn thông, trực thuộc Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
                                                           
Duyên trời định
Mênh mang Yên Tử
Mênh mang Yên Tử

Trước 1997, Hoàng Quang Thuận chưa bao giờ làm thơ. Anh chỉ biết đến yên Tử qua những cảm thức về tâm linh, chưa rõ định hình. Nhưng, khi anh hành hương về đất Phật Yên Tử, hồn thơ bắt đầu thăng hoa, để từng ngọn cỏ lá cây, để từng áng mây và tiếng suối thiêng ấy lập tức đi vào tác phẩm-như một sự bắt buộc, hối thúc bên trong mà ngay cả anh cũng rất khó lý giải.
Yên Tử-vùng đất thiêng với những huyền tích về văn hóa, lịch sử cùng những ám ảnh về tâm linh mới bắt đầu xuất hiện-trọn vẹn và trong trẻo, tinh khôi nhưng cũng rất nồng ấm, gần gũi và thân thương trong thơ Hoàng Quang Thuận. Lý giải về điều này, anh cho biết mình không phải là  nhà thơ. Anh chỉ tin rằng mình là người có duyên kỳ ngộ với Yên Tử, với tiền nhân, với thơ. Nhưng ai cũng biết rõ một điều, Phật đã độ cho anh làm thơ. Đó là sự thật.
Hoàng Quang Thuận
 
Hoàng Quang Thuận quê ở Quảng Bình, đã được Nhà nước cấp bằng sáng chế máy điện tử gây tê QT-2 chuyên dùng trong các trường hợp đại phẫu thuật, gây tê không dùng thuốc tê, thuốc mê. Năm 1978, được trao tặng giải thưởng KHKT quốc gia tại Triển lãm KHKT toàn quốc, tổ chức tại Giảng Võ- Hà Nội và giải thưởng KHKT cao nhất của tỉnh Quảng Nam- Đà Nẵng.
Những sáng tạo khoa học của Quang Thuận đã được các bệnh viện miền Trung đưa vào ứng dụng đem lại hiệu quả tốt trong điều trị cho bệnh nhân. Không dừng lại ở thành công đó, với niềm say mê khoa học, anh tiếp tục cống hiến cho khoa học và đã nghiên cứu thành công các miền “Hiệu ứng điện sinh học trên cơ thể người”, sự tương quan các thông số hiệu ứng vật lý với cơ thể sống, ứng dụng trong Y- Sinh học có kết quả tốt cho sức khỏe con người.
   
Con đường đến với cõi thơ của anh qua duyên Phật. 143 bài về Yên Tử và vua Trần Nhân Tông đã được viết bởi một tâm hồn thơ, trong cái tâm của Phật tử. Yên Tử đã khiến một nhà khoa học thoát xác nhập cõi Phật để cho ra đời những vần thơ ám ảnh độc giả. 
Cái gì cũng có nguyên cớ của nó. Đó là vào chiều đông lạnh ngày 24/11/1997, anh Thuận và đoàn du khách do ni sư Huệ Giác từ miền Nam ra thăm Yên Tử. Đây là lần đầu tiên vị GS. TS khoa học ấy về chốn linh sơn này dâng hương lễ Phật. Chìm đắm hồn mình trong bốn bề mây trắng, trong tiếng suối rì rào , giữa cỏ cây hoa lá xanh ngắt ngát hương, tiếng chim rừng hót líu lo hai bên đường .
Hoàng Quang Thuận đã giật mình chợt ngộ ra một điều: đây phải chăng là chốn bồng lai tiên cảnh?. Anh nhìn vạn vật qua lớp rêu phong của mái chùa cổ kính, qua những bức tượng u hoài, qua gồ ghề con đường quanh co trên núi. Hình như không gian và thời gian đã đồng hiện để trở về trong ánh nắng vàng .
Anh cho biết, khi gặp hai cây đại cổ thụ xòe bóng như ôm lấy ngôi mộ cổ- nơi an nghỉ của Vua Phật Trần Nhân Tông, Hoàng Quang Thuận đã nhận ra hai hàng tháp cổ uy nghiêm bên cạnh có hai mắt rồng long lanh đáy nước. Còn bức tượng đá An Kỳ Sinh trầm mặc, như chấp nhận sự phơi sương giữa mây ngàn gió núi...

Khoảng 2 giờ chiều hôm ấy, khi anh cùng đoàn du khách từ chùa Đồng xuống chân núi, đến gần chùa Hoa Yên, cả đoàn gặp một thanh niên dân tộc đang rao bán một ngài hổ chúa có mào đỏ, anh ta bắt được tại gốc đại già cổ thụ 700 năm tuổi, cạnh mắt rồng sau lăng mộ tổ Vua Trần. Hoàng Quang Thuận đã mua ngài hổ chúa, ni sư Huệ Giác đặt tên là Kim Xà rồi phóng sinh.
Lạ lùng thay khi vừa mở bao dứa, Kim Xà ngẩng cao đầu cao hơn 1m, ba lần gật đầu chào đoàn du khách rồi trườn vào núi rừng Yên Tử. Ngay đêm đó, anh Thuận đã làm thơ Yên Tử. Thơ như mạch nguồn chảy ra từ trong tâm khảm lòng mình. Chỉ trong 3 tối, tại ngôi nhà bên đê sông Hồng- Hà Nội, cứ từ 12 giờ đêm đến 5 giờ sáng, anh Thuận đã viết được tổng số 63 bài thơ về Yên Tử.
Giống như người khác đọc thơ cho mình viết ra vậy. Sau đó anh đã tập hợp lại được tất cả 63 bài thơ Yên Tử, năm 1998 đã in và cho ra mắt bạn đọc tập “Thi vân Yên Tử”.
 
Nhà khoa học ẩn chứa một tâm hồn thi sỹ
Con người chưa bao giờ làm thơ ấy lần đầu tiên  rưng rưng với cảm thức mới. Anh bắt đầu làm thơ-nói đúng hơn là những bài thơ anh viết cứ một mạch tuôn trào, như có phép lạ. Nhà thơ Ngô Văn Phú và nhà thơ Hữu Thỉnh đều lý giải hiện tượng này giống nhau: Anh được Phật độ làm thơ. Nhưng sau lần đầu tiên hành hương về đất Phật Yên Tử, Hoàng Quang Thuận đã sáng tác thơ như một lẽ thường tình.
Tập thơ thứ nhất về “Thi Vân Yên Tử” in năm 1998 với 63 bài, sau đó tái bản mấy lần. Mấy năm sau, khi phát tâm công đức xây dựng chùa Vân Tiêu, cũng từ Yên Tử quay trở về ngôi nhà cũ bên đê sông Hồng- Hà Nội, cũng từ 12 giờ đêm đến 5 giờ sáng, thêm một lần nữa anh ngồi làm thơ. “Mạch thơ tuôn trào như có người đọc để mình chép lại vậy”, anh Thuận tâm sự.
Cũng sau 3 đêm sáng tác trong hoàn cảnh như vậy, anh Thuận có được thêm 80 bài thơ viết về Yên Tử. Năm 2002 anh cho in thành tập với nhan đề “Ngọa vân Yên Tử”. Tổng cộng cho đến hôm nay trong khối thơ tình Yên Tử của anh có 143 bài thơ ứng xuất về Yên Tử- một vùng mây núi linh thiêng của đất phật tổ dòng Thiền Trúc Lâm.
Tính đến nay,  tập “Thi Vân Yên Tử” đã được Nhà xuất bản Giáo Dục in thành 3 thứ tiếng: Việt, Anh và Pháp, phát hành ở hơn 70 quốc gia trong dịp Đại Lễ Phật Đản Liên hợp quốc năm 2008. Hoàng Cung Thụy Điển, Bộ Văn hóa Pháp, Chánh Văn phòng Tổng thống Pháp, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã có thư chúc tặng. Nhiều bạn bè độc giả hoan nghênh, đón đọc và chia sẻ những vần thơ thiền của anh như một duyên kỳ ngộ. Đây là phần thưởng vô giá khích lệ, dành tặng cho anh.
 
143 bài thơ Hoàng Quan Thuận sáng tác được đều chỉ duy nhất viết về đề tài Yên Tử. Sau khi đọc “Thi Vân Yên Tử” Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã nhận xét: “Đọc những bài thơ hay đượm gió ngàn cao, thấm nguồn suối núi, những bài thơ của một con người đầy tư tưởng nhân văn”.Tư tưởng nhân văn cao đẹp của đạo Phật Trúc Lâm Yên Tử là mạch nguồn chảy xuyên suốt trong các tác phẩm thơ của Quang Thuận.
 
Có thể trong cuộc sống này, đôi khi niềm vui đến chậm hơn nỗi buồn, thì lúc ấy, theo 143 bậc-thơ-kệ của Hoàng Quang Thuận giữa phù vân Yên Tử, lên đỉnh Phù Vân, giữa mây khói ngang trời, mới thấy thấm thía nặng sâu cõi đời và cõi Phật. Câu chuyện thoát tục hay nhập thế, đều để lại trong mỗi chúng ta một nỗi niềm và sự trân trọng với người xưa.
Nỗi buồn, bất hạnh, với những tham sân si...khiến con người quẩn quanh nơi cõi tục rồi một lúc nào đó đều được hóa giải –bởi phép thiêng của Đức Phật, bởi sự hướng thiện thực sự trong mỗi con người.
Luận đời

 Đời giống mây trôi trên đỉnh núi
Phù vân tán tụ một kiếp người
Vinh hoa  phú qúy vòng tục lụy
Bể khổ trần gian kẻ đầy vơi

Tìm đến Yên Sơn tẩy bụi trần
Hào quang tỏa sáng đỉnh Phù Vân
Ngọa Vân Yên Tử theo ngày tháng
Linh Sơn đất Phật mãi trường xuân...

(Trích Thi vân Yên Tử)

Mục tiêu của Thiền phái Trúc Lâm là hướng con người vào cõi thiện, cõi hòa bình an lạc, là khai mở trí tuệ để hướng tới chân- thiện- mỹ. Có lẽ đây chính là những lý do đã khiến cho tác giả Hoàng Quang Thuận, một nhà khoa học hành hương về đất Phật, bỗng chốc trở thành thi sỹ để rồi truyền thụ cho người đọc niềm cảm thụ thiền học sâu sắc tràn ngập tâm hồn như một dòng suối đồng cảm, thiêng liêng, đặc biệt.  Thi vân Yên Tử được độc giả trân trọng đón nhận cũng là vì lẽ ấy.

Ngân Hà


 




Tin cùng chuyên mục

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự, chứng kiến Lễ ký, trao 26 thỏa thuận hợp tác của các bộ, ngành và doanh nghiệp Việt Nam và đối tác Anh.

Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị COP26 và làm việc tại Anh: Ký kết thỏa thuận hợp tác trị giá hàng tỷ USD

(PLVN) - Nhân chuyến tham dự Hội nghị COP26 và làm việc tại Vương quốc Anh, chiều 31/10 (giờ địa phương), tại thành phố Edinburg, Scotland, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã dự, chứng kiến lễ ký, trao 26 thỏa thuận hợp tác trong các lĩnh vực thương mại, nông nghiệp, năng lượng, y tế, giáo dục, đào tạo, bảo vệ môi trường, thể thao... của các bộ, ngành và doanh nghiệp Việt Nam và đối tác Anh.

Đọc thêm

Giảm tải mật độ, hạn chế lây nhiễm trong khu cách ly

làm thủ tục tiếp nhận công dân vào khu cách ly tại Trường Quân sự Bộ Tư lệnh Thủ đô. Ảnh: báo Lao động (chụp tháng 2/2020)
(PLVN) - Những ngày vừa qua, số ca F1 chuyển biến thành F0 tăng nhanh nên TP Hà Nội đã chỉ đạo xét nghiệm toàn bộ số F1 đang cách ly để sàng lọc, rà soát mà không cần chờ đủ thời gian 7 ngày theo quy định. Qua xét nghiệm đã xác định thêm 27 ca bệnh chuyển từ F1 thành F0.

Những nữ Công an tỉnh Phú Thọ nhiệt huyết trong công việc

Chiến sỹ Cảnh sát nhập dữ liệu thông tin của người dân.
(PLVN) - Trong bất kể lĩnh vực công tác nào, thì những “bông hồng thép”- nữ cán bộ, chiến sĩ Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Công an Phú Thọ đều luôn nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ, góp phần mang lại cuộc sống bình yên, hạnh phúc cho nhân dân.