Làm sao để tránh bị trục lợi khi đấu giá hạ tầng giao thông?

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa
(PLO) - Lo ngại việc cho thuê, chuyển nhượng dễ phát sinh nguy  cơ xin cho, nhũng nhiễu, tiêu cực, cộng đồng DN cho rằng việc đưa ra một phương pháp xác định giá thuê, giá chuyển nhượng hợp lý, minh bạch sẽ giúp thu hút các DN tham gia thuê, nhận chuyển nhượng tài sản, đồng thời giảm nguy cơ bị lợi dụng để trục lợi.

Ủng hộ việc cho thuê, chuyển nhượng tài sản công như hạ tầng giao thông, thuỷ lợi để các DN tư nhân khai thác và vận hành giúp tài sản này được khai thác hiệu quả, mang lại nhiều giá trị gia tăng, tránh lãng phí, đồng thời cũng giúp tinh giản bộ máy Nhà nước, các DN và chuyên gia đã đưa ra nhiều ý kiến góp ý dự thảo Thông tư hướng dẫn xác định giá khởi điểm để đấu giá cho thuê, chuyển nhượng có thời hạn khai thác tài sản kết cấu hạ tầng giao thông và thủy lợi.

Xác định giá khởi điểm – áp dụng phương pháp nào?

Khoản 1 Điều 5 của Dự thảo quy định, giá khởi điểm cho thuê được tính theo phương pháp chi phí. Điều 7 của Dự thảo cũng quy định giá khởi điểm chuyển nhượng cũng được tính theo “giá trị còn lại của tài sản”.

Sau khi tham khảo ý kiến của nhiều chuyên gia và doanh nghiệp, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhận thấy, đối với tài sản là hạ tầng giao thông, thuỷ lợi thì phương pháp chi phí và giá trị còn lại không thực sự phù hợp.

Các tài sản như hạ tầng giao thông, thuỷ lợi có yếu tố địa tô chênh lệch rất lớn, doanh thu phụ thuộc rất nhiều vào vị trí của tài sản, mà ít phụ thuộc vào chi phí. Khi Nhà nước đầu tư các công trình hạ tầng, ngoài mục đích để tạo doanh thu, thì còn có nhiều các mục đích khác về phát triển kinh tế, an sinh xã hội, thậm chí cả quốc phòng an ninh. Tình trạng hai công trình hạ tầng có chi phí đầu tư ngang nhau, nhưng do ở vị trí khác nhau nên doanh thu chênh lệch rất lớn.

Nếu áp dụng phương pháp chi phí để tính giá thuê, có thể sẽ dẫn đến tình trạng sẽ không có DN nào muốn tham gia đấu giá những tài sản tại khu vực vùng sâu vùng xa, hoặc những tài sản mới đi vào vận hành, các chi phí khấu hao, chi phí vốn vay còn lớn. Như vậy sẽ không bảo đảm mục tiêu thu hút tư nhân tham gia quản lý, vận hành hạ tầng giao thông, thuỷ lợi.

Do đó, các DN và chuyên gia đề nghị cân nhắc việc sử dụng phương pháp chi phí để định giá thuê, giá chuyển nhượng, mà nên sử dụng phương pháp doanh thu.

Sử dụng doanh thu dự kiến hay doanh thu thực?

Điều 5 của Dự thảo quy định về giá cho thuê đã sử dụng doanh thu thực. DN sẽ phải trả cho Nhà nước một tỷ lệ nhất định trên doanh thu thực mà DN có được từ việc quản lý tài sản.

Điều 7 của Dự thảo quy định về giá chuyển nhượng lại sử dụng doanh thu dự kiến. DN sẽ phải trả cho Nhà nước một số tiền được ấn định trước khi ký hợp đồng.

Theo các chuyên gia, việc sử dụng doanh thu dự kiến hay doanh thu thực sẽ có ảnh hưởng lớn đến hành vi của các DN và chủ sở hữu tài sản công. Cụ thể, nếu áp dụng phương pháp doanh thu dự kiến, nếu thu được nhiều hơn dự kiến thì DN được hưởng toàn bộ, nếu thu ít hơn dự kiến thì DN cũng phải chịu toàn bộ. Theo phương pháp này, Nhà nước sẽ không cần phải giám sát doanh thu thực của doanh nghiệp, nhưng công tác tính toán, dự kiến giá thu sẽ phải được thực hiện chặt chẽ, thông qua dịch vụ thẩm định giá chuyên nghiệp.

Nếu áp dụng phương pháp doanh thu thực, thì rủi ro của việc thu ít hơn hoặc cơ hội tăng thu sẽ được cả Nhà nước và DN san sẻ theo tỷ lệ thoả thuận trước. Theo phương pháp này, Nhà nước sẽ phải thực hiện việc giám sát doanh thu thực của DN thông qua các cơ chế báo cáo, kiểm tra, thanh tra, kiểm toán… Phương pháp này còn có thể tạo ra động lực gian đối khi DN tìm cách khai báo giảm doanh thu để giảm số tiền phải nộp lại cho Nhà nước, hoặc gây tranh chấp khi có những khoản thu khó xác định.

Mỗi công trình hạ tầng giao thông, thuỷ lợi có nhiều khoản thu khác nhau. Ví dụ, đối với DN khai thác hạ tầng sân bay thì ngoài các loại phí thu từ dịch vụ hàng không, còn có nhiều các khoản thu khác như phí dừng đỗ xe, vận tải mặt đất, cho thuê xe ô tô, cho thuê mặt bằng, bán lẻ, ăn uống, cho thuê văn phòng, quảng cáo,… Chẳng hạn, theo một báo cáo của Cục Hàng không dân dụng Hoa Kỳ năm 2013 thì doanh thu từ dịch vụ hàng không chỉ chiếm 55% tổng thu của các sân bay, 45% còn lại đến từ các dịch vụ phi hàng không.

Các khoản thu từ công trình hạ tầng giao thông, thuỷ lợi có thể được chia thành 2 nhóm: nhóm 1 là khoản thu do Nhà nước quản lý theo Luật Giá, Luật Phí và lệ phí; nhóm 2 là khoản thu theo nguyên tắc thị trường. Một số khoản thu do Nhà nước quyết định về mức giá như dịch vụ hàng không, dịch vụ cảng biển, dịch vụ thuỷ lợi… cần được áp dụng phương pháp chia sẻ rủi ro giữa Nhà nước và doanh nghiệp. Những khoản thu khác thì không cần thiết chia sẻ rủi ro.

Do đó, các chuyên gia cho rằng, cần phải phân loại các khoản thu này để đưa ra phương pháp thu phù hợp.

Sau khi phân tích, VCCI đề nghị áp dụng phương pháp thu như sau: Đối với những khoản thu do Nhà nước quy định về mức giá, phí và có thể dễ dàng kiểm soát được sản lượng (như dịch vụ hàng không, dịch vụ cảng biển, dịch vụ thuỷ lợi…) thì áp dụng phương pháp doanh thu thực; Đối với những khoản thu theo cơ chế thị trường, khó kiểm soát sản lượng thì áp dụng phương pháp doanh thu dự kiến.

Tin cùng chuyên mục

Một số DN lo ngại nếu điều tra CBPG với HRC nhập khẩu sẽ ảnh hưởng xấu tới ngành thép.

Ý kiến trái chiều về đề xuất chống bán phá giá với thép cán nóng

(PLVN) - Ngay sau khi xuất hiện thông tin đề xuất Cục Phòng vệ thương mại (PVTM - Bộ Công Thương) điều tra chống bán phá giá (CBPG) với sản phẩm thép cán nóng (HRC) nhập khẩu, đến ngày 27/3 đã có 9 DN sản xuất tôn mạ, ống thép trong nước gửi đơn kiến nghị tới các cơ quan quản lý.

Đọc thêm

Khởi động Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1

Khởi động Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1
(PLVN) - Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1 được khởi động  trên cơ sở Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Việt Nam - Nhật Bản lên “Đối tác Chiến lược toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng tại châu Á và trên thế giới” và kết quả triển khai thực hiện 8 giai đoạn của Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong suốt 20 năm qua.

Tầm nhìn đường sắt tốc độ cao

Ảnh minh họa
(PLVN) - Theo Kết luận 49-KL/TW ngày 28/2/2023 của Bộ Chính trị về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến 2030, tầm nhìn 2045; đặt mục tiêu đến 2025 hoàn thành phê duyệt chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao (ĐSTĐC) Bắc - Nam và khởi công trước 2030. Các đoạn ĐSTĐC Hà Nội - Vinh và TP HCM - Nha Trang được ưu tiên khởi công trong giai đoạn 2026 - 2030; phấn đấu hoàn thành toàn tuyến ĐSTĐC Bắc - Nam trước 2045.

Công trường đường dây mạch 3 bộn bề khó khăn

Chủ tịch HĐTV EVN sát sao kiểm tra tiến độ thi công đường dây mạch 3. (Ảnh: EVN) .
(PLVN) - Chỉ còn vài ngày nữa là đến cột mốc mục tiêu đầu tiên của dự án đường dây mạch 3 đưa điện ra Bắc (hoàn thành đúc móng toàn tuyến vào ngày 30/3) nhưng khối lượng công việc vẫn còn bộn bề. Chủ đầu tư cũng như các Bộ, ngành liên quan vẫn đang dốc toàn lực thực hiện dự án này.

Hai dự án đường dây 500kV qua miền Trung nguy cơ 'trượt' tiến độ

Đoạn Quảng Trạch - Thanh Hóa do CPMB quản lý dự án mới chỉ hoàn thành được 91/663 vị trí móng.
(PLVN) - Hạn chót hoàn thành việc đúc móng cột của Dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối ấn định là ngày 31/3/2024, nhưng đến nay tỷ lệ hoàn thành việc đúc móng tại hai cung đoạn do Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Trung (CPMB) quản lý mới chỉ được... hơn 10%.

VIPFA và thách thức lôi kéo dự án tỷ đô công nghệ cao

Hướng tới phát triển một hệ thống KCN sinh thái, xanh và bền vững. (Ảnh: VGP).
(PLVN) - TS. Phan Hữu Thắng, tân Chủ tịch Liên chi hội Tài chính khu công nghiệp (KCN) Việt Nam (VIPFA) cho biết, mục tiêu của VIPFA là cùng cơ quan quản lý nhà nước xây dựng và hoàn thiện chính sách, sao cho vừa dễ quản lý, vừa tạo điều kiện cho DN hoạt động. “Thách thức của chúng ta là phải làm sao lôi kéo được dự án tỷ đô công nghệ cao” - Chủ tịch VIPFA nhấn mạnh.

Miền Trung sắp có cảng nước sâu đón tàu 100.000 tấn

Phối cảnh dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy. (Ảnh: quangtri.gov.vn)
(PLVN) - Dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy (Quảng Trị) đang được khởi động trở lại. Đây là dự án cảng nước sâu có tổng mức đầu tư hơn 14.000 tỷ đồng, sau khi hoàn thành được kỳ vọng sẽ tạo thêm sức bật cho kinh tế biển khu vực miền Trung.

VNDirect bị tấn công, HNX tạm thời ngắt kết nối giao dịch

Thông báo trên trang web của VNDirect
(PLVN) - Hệ thống Công ty cổ phần Chứng khoán VNDirect bị tấn công từ 10h sáng chủ nhật, ngày 24/3, đến sáng 25/3 vẫn chưa khắc phục được, Sở Giao dịch chứng khoán (GDCK) Hà Nội (HNX) thông báo tạm thời ngắt kết nối giao dịch với công ty chứng khoán này…

Khơi thông dòng chảy tài chính cho nông nghiệp thuận thiên

Các giống lúa chịu mặn tốt được canh tác xen kẽ vụ tôm ở tỉnh Bạc Liêu. (Ảnh: Chí Quốc)
(PLVN) - Gần 98% môi trường tự nhiên của vùng Đồng bằng sông Cửu Long đã bị chuyển đổi trong nửa thập kỷ qua. Phát triển nông nghiệp dựa theo tự nhiên đang là yêu cầu cấp bách cho vùng đất này và nguồn lực tài chính được xem là một trong các giải pháp quan trọng nhất.

Khởi nghiệp - hãy tự tin, dám làm, đừng sợ!

Nguyễn Thị Thu Hoa, CEO Trường Foods bên sản phẩm cao cấp Con Cui làm từ thịt lợn mán. (Ảnh: NVCC)
(PLVN) - Họ đều khởi nghiệp khi còn rất trẻ từ tay trắng. Đến nay, tổng doanh thu của họ đã tới 40-50 tỷ đồng. Họ đã được đề cử là 1 trong 20 Gương mặt trẻ Việt Nam năm 2022 ở lĩnh vực Kinh doanh - khởi nghiệp.