Có hay không chuyện thất thu thuế hàng nghìn tỷ đồng khi phân loại lúa, mì?

"Lúa mỳ chưa qua sơ chế, chế biến thì xếp vào Chương 10 của Biểu thuế xuất nhập khẩu, áp mức thuế suất 5%. Nếu đã qua sơ chế, chế biến thì xếp vào Chương 11, áp mức thuế suất 20%. Như vậy, hướng dẫn của Tổng cục Hải quan đối với việc phân loại mặt hàng lúa mỳ vào thời điểm đó là thống nhất" - Lãnh đạo Tổng cục Hải quan khẳng định.

“Lúa mỳ chưa qua sơ chế, chế biến thì xếp vào Chương 10 của Biểu thuế xuất nhập khẩu. Nếu đã qua sơ chế, chế biến thì xếp vào Chương 11 . Như vậy, hướng dẫn của Tổng cục Hải quan đối với việc phân loại mặt hàng lúa mỳ vào thời điểm đó là thống nhất”-  Lãnh đạo TCHQ khẳng định.

Thống nhất trong 3 công văn hướng dẫn

Theo phản ánh của dư luận, sự hướng dẫn không thống nhất của Tổng cục Hải quan trong việc phân loại mặt hàng hạt lúa mỳ đã dẫn đến việc áp dụng các mức thuế suất chênh nhau tới 4 lần, gây thất thu cho Nhà nước hàng nghìn tỷ đồng.

Cụ thể, Công văn số 836/TCHQ-GSQL ngày 7/3/2005 hướng dẫn áp mức thuế 20% đối với mặt hàng lúa mỳ đã tách vỏ trấu ngoài, còn vỏ lụa bên trong. Tuy nhiên, ngày 11/5/2006, Tổng cục Hải quan lại có Công văn số 2047 hướng dẫn áp mức thuế suất 5% đối với mặt hàng hạt lúa mỳ. Có ý kiến cho rằng: "Theo thống kê của Hải quan các địa phương, trong 5 tháng đầu năm 2010, tổng mức thuế đã thu từ mặt hàng này với mức thuế suất 5% là 801,4 tỷ đồng. Nếu áp đúng thuế suất 20% thì số tiền thu ngân sách là 3.205,4 tỷ đồng. Như vậy, Nhà nước đã thất thu 2.400 tỷ đồng".

Hiện đại hóa ngành Hải quan để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp
Hiện đại hóa ngành Hải quan để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp

Trước những thông tin nghi ngại về sự không thống nhất của Tổng cục Hải quan trong việc hướng dẫn phân loại mặt hàng hạt lúa mỳ, dẫn đến việc áp dụng các mức thuế suất khác nhau, hôm qua (27/9), lãnh đạo Tổng cục Hải quan đã chính thức có công văn số 4689/TCHQ-VP gửi Ban Tuyên giáo Trung ương thông tin chi tiết về vấn đề này và khẳng định việc hướng dẫn của Tổng cục Hải quan đối với việc phân loại mặt hàng hạt lúa mỳ là thống nhất.

Hai công văn của Tổng cục Hải quan (công văn số 836 và công văn số 2047) là các văn bản hướng dẫn nghiệp vụ trong Ngành làm rõ hơn việc phân loại mặt hàng lúa mỳ dạng hạt, với loại chưa qua công đoạn sơ chế, chế biến cách khác (như xát vỏ, xay, nghiền…) thì phân loại vào chương 10 (mức thuế suất thuế NK là 5%); với loại đã được sơ chế, chế biến thuộc chương 11 (mức thuế suất thuế NK là 20%).

Cùng ngày, trao đổi với phóng viên Báo PLVN, đại diện Tổng cục Hải quan cho biết: Về việc phân loại mặt hàng hạt lúa mỳ, trước khi hướng dẫn Hải quan các địa phương, Tổng cục Hải quan đã xem xét thận trọng, lắng nghe ý kiến phản ánh của doanh nghiệp NK lúa mỳ, trao đổi với cơ quan chuyên môn (Cục Trồng trọt- bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn), tìm hiểu quy trình thu hoạch lúa mỳ; Tổng cục HQ cũng đã trao đổi với Vụ Chính sách thuế, Bộ Tài chính.

Theo các quy định hướng dẫn từ thời điểm đó đến nay, việc phân loại mặt hàng lúa mỳ theo HS không thay đổi, tức là: mặt hàng hạt lúa mỳ nếu đã qua sơ chế, chế biến thì xếp vào Chương 11 Biểu thuế xuất nhập khẩu (hướng dẫn tại Công văn 836/TCHQ-GSQL ngày 7/3/2005, áp mức thuế suất 20% - PV); nếu chưa qua sơ chế, chế biến thì xếp vào Chương 10 của Biểu thuế xuất nhập khẩu (hướng dẫn tại công văn số 2047/TCHQ-GSQL ngày 11/5/2006, áp mức thuế suất 5% -PV).

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, một số đơn vị Hải quan vẫn gặp lúng túng, xác định mã số, thuế suất chưa phù hợp và tiếp tục có văn bản đề nghị Tổng cục Hải quan hướng dẫn. Để thống nhất việc phân loại mặt hàng trên, ngày 19/5/2010, Tổng cục Hải quan tiếp tục có công văn số 2594/TCHQ-GSQL gửi Cục Hải quan các tỉnh, thành phố hướng dẫn cụ thể về mặt hàng này.

Theo hướng dẫn tại Công văn số 2594: “1. Lúa mỳ dạng hạt, còn hoặc không còn ở trên bông hay trên thân cây, đã tách phần vỏ trấu ngoài, còn nguyên vỏ lụa bên trong, chưa qua công đoạn sơ chế nào (ví dụ: sấy khô, xát vỏ, vỏ cứng bên ngoài tự dời khỏi hạt trong quá trình thu hoạch) được phân loại vào Chương 10, nhóm 1001; mã số chi tiết và mức thuế suất thực hiện theo Biểu thuế hiện hành. 2. Lúa mỳ dạng hạt, trừ loại nêu tại điểm 1 trên, được phân loại vào Chương 11, nhóm 1104; mã số chi tiết và mức thuế suất thực hiện theo Biểu thuế hiện hành”.

Như vậy, cả 3 công văn hướng dẫn phân loại mặt hàng lúa mỳ của Tổng cục Hải quan đều có nội dung thống nhất và đều căn cứ vào quy định của Bộ Tài chính về biểu thuế xuất khẩu, biểu thuế nhập khẩu.

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn: 

“Không khẳng định được việc thất thu thuế”

Để trả lời cho câu hỏi có hay không việc thất thu thuế từ việc áp mã khác nhau đối với mặt hàng lúa mỳ, Báo PLVN đã có cuộc trao đổi với Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn, người ký Công văn số 2594/TCHQ-GSQL ngày 19/5/2010 giải quyết dứt điểm sự khác biệt trong việc áp mã mặt hàng này.

Có hay không chuyện thất thu thuế hàng nghìn tỷ đồng khi phân loại lúa, mì? ảnh 2
 

PV: Thưa ông, căn cứ vào đâu mà Tổng cục Hải quan đưa ra hướng dẫn các mức thuế suất khác nhau đối với mặt hàng lúa mỳ?

*. Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, Luật Hải quan, Luật Quản lý thuế đều có quy định doanh nghiệp tự khai, tự xác định về mã số thuế suất, Cơ quan Hải quan kiểm tra, hướng dẫn.

Đối với mặt hàng lúa mỳ thì do quá trình thực hiện có vướng mắc phát sinh nên Cục Hải quan một số tỉnh, thành phố như Hải Phòng, Quảng Ninh đã có văn bản hỏi và Tổng cục Hải quan có văn bản hướng dẫn.

Thực chất, các văn bản hướng dẫn của Tổng cục Hải quan đều là hướng dẫn về nguyên tắc phân loại hàng hóa theo quy định của Nghị định 06/2003/NĐ-CP của Chính phủ và Thông tư số 85/2003/TT-BTC của Bộ Tài chính về việc phân loại hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu, cũng như các quy định tại Biểu thuế xuất nhập khẩu.

PV: Vậy mấu chốt câu chuyện thu thuế 5% hay 20% đối với mặt hàng lúa mỳ này nằm ở đâu, thưa ông?

*. Căn cứ vào các quy định của pháp luật và hướng dẫn của Tổng cục Hải quan, các Cục Hải quan địa phương phải kiểm tra thực tế hàng hóa để xác định mã số thuế suất cho phù hợp. Trên cơ sở thực tế từng lô hàng, nếu chủ hàng khai không đúng thì cơ quan Hải quan phải chỉnh lại cho đúng và xử phạt vi phạm (nếu có), kể cả hành vi trốn thuế. Do vậy, mấu chốt của vấn đề là thực tế hàng hóa và phải xem xét hồ sơ từng lô hàng một thì mới có thể khẳng định được là có việc áp thuế sai hay không.

PV: Nếu phát hiện có việc áp thuế sai thì trách nhiệm trước hết thuộc về ai, thưa ông?

*. Trước hết thuộc về doanh nghiệp vì theo quy định của pháp luật, doanh nghiệp có trách nhiệm tự khai. Rồi mới đến từng cán bộ hải quan theo quy trình và tiếp đến là các đơn vị tham mưu giải quyết việc này xem đã tham mưu hướng dẫn đúng chưa.

PV: Xin cảm ơn ông!

Hồng Thúy (thực hiện)

Đọc thêm

Nhất định phải gỡ được 'thẻ vàng' IUU

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến phát biểu tại Hội nghị. (Ảnh: Thanh Thanh).
(PLVN) - Đó là yêu cầu được Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến nhấn mạnh khi chủ trì Hội nghị Kiểm ngư Việt Nam 10 năm đồng hành cùng ngư dân, thực thi pháp luật và bảo vệ nguồn lợi thủy sản, chống khai thác IUU vì một ngành thủy sản xanh và phát triển bền vững diễn ra hôm qua (15/4).

Cách nào phát triển thương mại công nghiệp vùng núi phía Bắc?

Ảnh minh họa: TTXVN.
(PLVN) - Vùng Trung du và miền núi phía Bắc (TD&MNPB) có nhiều thuận lợi để phát triển thương mại biên giới nói riêng và xuất nhập khẩu (XNK) nói chung nhưng vẫn còn tồn tại một số hạn chế lớn, cần có sự liên kết vùng để phát huy thế mạnh từng địa bàn.

Xây dựng Thừa Thiên Huế trở thành trung tâm kinh tế biển mạnh

Cảng biển Chân Mây (huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế) đang được chú trọng đầu tư về hạ tầng để thu hút các hãng tàu, doanh nghiệp. (Ảnh: Thùy Nhung)
(PLVN) - Với mục tiêu xây dựng vùng biển, đầm phá Tam Giang - Cầu Hai, Khu kinh tế Chân Mây - Lăng Cô thành một trong những trung tâm kinh tế biển phát triển mạnh của cả nước, thời gian qua, tỉnh Thừa Thiên Huế đã chú trọng các dự án đầu tư vào hạ tầng cảng, hạ tầng khu công nghiệp, khu phi thuế quan… nhằm phục vụ phát triển sản xuất, kinh doanh.

MB được vinh danh tại giải thưởng Sao Khuê 2024

MB được vinh danh tại giải thưởng Sao Khuê 2024
(PLVN) - Vượt qua nhiều giải pháp xuất sắc, 3 sản phẩm số của MB là vòng thời trang thanh toán Stellar, thẻ MB JCB Be The Sky và phần mềm quản lý bán hàng mSeller đã được vinh danh tại giải thưởng Sao Khuê 2024, đánh dấu lần thứ sáu liên tiếp (2019-2024) MB nhận giải thưởng này.

Khơi thông động lực tăng trưởng mới

Diễn đàn Doanh nghiệp 2024 với chủ đề “Khơi thông động lực tăng trưởng mới”. (Ảnh: Thanh Thanh)
(PLVN) - Khôi phục các động lực tăng trưởng truyền thống và khơi thông, tận dụng hiệu quả các động lực tăng trưởng mới hướng đến phát triển bao trùm, bền vững trở thành yêu cầu vừa mang tính cấp bách, vừa mang tính chiến lược lâu dài đối với nền kinh tế Việt Nam.

Sẵn sàng khởi công cao tốc Chi Lăng - Hữu Nghị

Cao tốc Chi Lăng - Hữu Nghị sẽ nối thẳng với cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn. (Ảnh: Đèo Cả).
(PLVN) -  Sau quá trình dài chuẩn bị do những vướng mắc về thủ tục và vốn, theo dự kiến, cao tốc Chi Lăng - Hữu Nghị (Lạng Sơn) sẽ được khởi công vào ngày 21/4 tới đây. Đây là dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm của ngành Giao thông vận tải.

Bảo mật thông tin trong lĩnh vực chứng khoán: Chủ động phòng hơn chống

Sự cố VNDIRECT bị tấn công mạng cảnh báo sự tuân thủ quy định pháp luật về an toàn thông tin. (Ảnh minh họa - Nguồn: V.G.P).
(PLVN) - Theo đại diện các cơ quan quản lý và các chuyên gia, về tổng thể, Việt Nam đã có hệ thống đầy đủ với các văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) về an toàn thông tin (ATTT), song tính tuân thủ còn hạn chế mà vụ việc Công ty CP Chứng khoán VNDIRECT bị tấn công vừa qua là một tiếng chuông cảnh tỉnh.

Giá trị của chữ 'tín'

Giá trị của chữ 'tín'
(PLVN) -  Để liên kết theo chuỗi giá trị thành công, thì “quan trọng nhất là phải công khai, minh bạch, tự nguyện, thống nhất, giữ uy tín giữa các bên. Không giữ được chữ “tín” thì không thể liên kết thành công”. Đó là ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái, Trưởng Ban Chỉ đạo đổi mới, phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã (HTX), khi dự và phát biểu tại Diễn đàn HTX quốc gia năm 2024 chủ đề “Phát triển bền vững chuỗi giá trị sản phẩm”.