Liên quan đến vụ vì 2 sào lạc, vợ chồng con trai lớn tố mẹ hủy hoại tài sản, đẩy mẹ già gần 90 tuổi, em trai, người đi bừa (lồng) thuê vào cảnh tù tội, mới đây, TAND tỉnh Hưng Yên đã đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm, tuyên hủy bản án hình sự sơ thẩm, chuyển hồ sơ vụ án để điều tra lại. Đặc biệt, HĐXX đã chỉ ra nhiều sai phạm nghiêm trọng của công an huyện, hội đồng định giá tài sản huyện Khoái Châu trong quá trình thụ lý vụ án.
Cả hội trường vỗ tay
Về vụ việc này, báo PLVN đã liên tục có nhiều bài viết phản ánh. Thế nhưng, bỏ qua những dấu hiệu sai phạm rõ ràng, TAND huyện Khoái Châu vẫn tuyên 3 bị cáo phạm tội hủy hoại tài sản, xử phạt bị cáo Nguyễn Thị Rộng 9 tháng tù treo, Chu Văn Quý 8 tháng tù treo và Nguyễn Văn Tập 6 tháng tù treo.
Bản án sơ thẩm nói trên khiến cho dư luận địa phương rất bức xúc, không đồng tình, hơn 500 người dân xã Chí Tân, huyện Khoái Châu đã ký thư minh oan cho các bị cáo gửi Phó thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình đề nghị xem xét vụ án.
Ngày 1/9/2016, Văn phòng Chính phủđã có công văn số 7308/VPCP-V.1 chuyển đơn cho TAND Tối cao xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật. Thường trực tỉnh ủy Hưng Yên cũng có văn bản chuyển đơn kêu cứu của người dân cho TAND tỉnh Hưng Yên.
Ngày 22/9/2016, TAND tỉnh Hưng Yên đã đưa vụ án nói trên ra xét xử phúc thẩm. Ngay từ sáng sớm, hàng trăm người dân địa phương đã thuê xe ô tô từ xã Chí Tân lên thành phố Hưng Yên để theo dõi phiên phúc thẩm. Cả trong hội trường lẫn hành lang đều chật kín người. Ít có phiên tòa nào ở tỉnh Hưng Yên lại có đông người tham dự như vậy.
“Chúng tôi đều là nông dân ít học, không hiểu biết nhiều về pháp luật nhưng hành vi của bà cụ Rộng, anh Quý, anh Tập có sai đi chăng nữa thì thiệt hại về tài sản cũng chỉ hơn 1 triệu đồng chưa tới mức xử lý hình sự. Mặt khác, đạo lý của kẻ làm con không nên và không được phép đưa mẹ, đưa em vào cảnh tù tội”, bà Nguyễn Thị Huyền- người dân xã Chí Tân bức xúc nói.
Khi được HĐXX hỏi về lý do đưa máy lồng ra lồng ruộng lạc của vợ chồng con trai lớn, bà Nguyễn Thị Rộng - người mẹ già gầy gò chỉ còn da bọc xương - vừa khóc vừa trình bày: “Tôi báo cáo với các ông, các bà tòa thế này: đất đai đấy là của bố mẹ tôi để lại, trên đó có cái điện thờ. Cho nó (chỉ vợ chồng anh Chu Văn Hải - chị Én) làm, không tính đếm gì. Bây giờ nó bất nhân, nó bỏ tôi tù. Nuôi nó khôn lớn mà nó giết sống tôi như vậy. Ối giời là giời...”.
Trước sự mâu thuẫn giữa lời khai của bà Rộng và vợ chồng anh Hải về tiền thuê ruộng, bà Vũ Thị Thu Hà - Thẩm phán, chủ tọa phiên tòa phân tích cho người con trai lớn của bị cáo:
“Anh là con trai trưởng của bị cáo, là chủ gia đình, lẽ ra anh phải đứng ở giữa để xem xét. Không ai trả tiền rồi mà lại nói chưa trả. Còn nếu kể cả người già có lẫn, một triệu rưỡi nữa trả cũng không đáng gì, đừng làm việc gì mà nó trái luân thường đạo lý. Việc phải đưa vụ án ra xét xử như ngày hôm nay, HĐXX chúng tôi cũng cảm thấy rất đau lòng. Mình là con, mình không nuôi được mẹ, không giúp được mẹ thì để mẹ cho người khác thuê”.
Lời nói có lý, có tình của bà chủ tọa khiến tất cả người dân dự khán vô tay ủng hộ.
Nhiều sai phạm nghiêm trọng
Sau khi xem xét hồ sơ vụ án, kết quả xét hỏi tại phiên tòa, ông Vũ Đức Thủy - đại diện Viện KSND tỉnh Hưng Yên khẳng định “hồ sơ vụ án đã có nhiều thiếu sót nghiêm trọng”. Bản án số 95/2016/HSPT của TAND tỉnh Hưng Yên cũng đã chỉ rõ những sai phạm này.
Cụ thể, HĐXX khẳng định: Hành vi hủy hoại tài sản là tội nằm trong nhóm tội có cấu thành vật chất. Việc xác định giá trị tài sản bị hủy hoại là yếu tố quyết định cấu thành tội phạm. Tuy nhiên, trong quá trình điều tra, cơ quan CSĐT Công an huyện Khoái Châu đã không sử dụng các biện pháp điều tra hợp pháp để xác định sự thật của vụ án một cách khách quan, toàn diện và đầy đủ để làm rõ những chứng cứ xác định giá trị tài sản bị hủy hoại của vụán như:
- Không lấy lời khai của người bị hại và điều tra tại địa phương làm rõ mô hình sản xuất của bị hại? Không xác minh tại Phòng nông nghiệp huyện Khoái Châu, cũng như HTX nông nghiệp trên địa bàn huyện để làm rõ về kỹ thuật trồng và chăm sóc cây lạc trồng xen canh?
- Không tổ chức cho Hội đồng định giá tài sản xem tài sản hoặc mẫu tài sản và nghiên cứu các thông tin, tài liệu có liên quan đến tài sản cần định giá theo quy định tạiđiều 14 Nghịđịnh 26/2005 NĐ-CP; không điều tra, làm rõ các chi phí từ khi cày bừa, bón phân, gieo hạt... đến khi cây cao khoảng 10cm dẫn đến các khoản chi phí chưa được kiểm tra trên thực tế, chưa xem xét giá trị thực tế của tài sản cầnđịnh giá thể hiện sự thiếu khách quan vi phạm điều 2 của Nghịđịnh 26/2005 NĐ-CP.
- Về thành phần HĐĐG đã vi phạm quy định tại điều 6 Nghịđịnh 26/2005/NĐ-CP. Việcông Phúc, ông Cường có tên trong thành phần HĐĐG là không đúngthành phàn bởi ông Phúc chỉ là Hội viên hội nông dân, còn ông Cường là trưởng thôn. Ông Phúc không là đại diện theo ủy quyền của Hội nông dân xã Tân Châu, không được HND xã Tân Châu cử tham gia hội đồng định giá.
- Lời khai của ông Cường tại phiên tòa sơ thẩm ngày 10/3/2016 và 20/7/2016 cũng như tại phiên tòa hôm nay thể hiện không được tham gia HĐĐG. Biên bản định giá được lập tại trụ sở Công an huyện Khoái Châu với 4 thành viên, quyết định định giá đượclập tài Phòng TC-KH gồm 2 thành viên đã vi phạm quy định tại điểm b khoản 1 điều 18 Nghịđịnh 26/2005/NĐ-CP của Chính phủ.
- Trình tự thực hiện việc định giá tài sản không tuân thủ theo quy định tại điều 17 Nghị định số 26/2005 NĐ-CP, biên bản không thể hiện kết quả khảo sát giá trị của tài sản vàý kiến của các thành viên HĐĐG và những người tham dự phiên họp định giá.
Do quá trình điều tra vụ án chưa toàn diện và đầy đủ, kết luận định giá chưa bảo đảm tính khách quan, thành phần HĐĐG không đúng theo quy định của pháp luật như đã nêu ở trên nên HĐXX đã quyết định hủy bản án hình sự sơ thẩm của TAND huyện Khoái Châu, chuyển hồ sơ vụ án để điều tra lại thủ tục chung.
Bản án của tòa phúc thẩm đã được đông đảo người dân đồng tình. Không chỉ các bị cáo mà dư luận đều đặt kỳ vọng vào quá trình điều tra lại sẽ diễn ra khách quan, trung thực, thượng tôn pháp luật, tuyệt đối không thể để xảy ra oan sai, xử phạt không đúng người đúng tội, gây bức xúc trong dư luận nhân dân. Bởi lẽ, nhiều người lo ngại rằng, việc “chót” bắt giam bị cáo Quý hơn 2 tháng rất có thể sẽ khiến cho việc xử lý vụán bị “ép” cho vừa khung.
Mặt khác, các cơ quan chức năng cũng cần xem xét xử lý những hành vi sai phạm để đảm bảo tính công minh của pháp luật.
