Đặc công bảo vệ đường tiến về Sài Gòn như thế nào?

Trước giờ xuất kích đánh kho xăng Nhà Bè. (Chính ủy Lê Bá Ước giao nhiệm vụ cho 8 đồng chí tham gia trận đánh)
Trước giờ xuất kích đánh kho xăng Nhà Bè. (Chính ủy Lê Bá Ước giao nhiệm vụ cho 8 đồng chí tham gia trận đánh)
(PLO) - “Qua hình ảnh và những thước phim tư liệu chúng ta đều nhận thấy có 2 lá cờ giải phóng tung bay trên tầng thượng Dinh Độc Lập trong giờ khắc thiêng liêng lịch sử ngày 30/4/1975. Hai lá cờ, một của Lữ đoàn Tăng -Thiết giáp 203, một của Trung đoàn 116 thuộc Sư đoàn 2 đặc công” -  Đại tá Anh hùng Lực lượng Vũ trang Lê Bá Ước, nguyên Đoàn trưởng kiêm Chính ủy Đoàn 10 Đặc công Rừng Sác, nguyên Chính ủy Sư đoàn 2 đặc công trong chiến dịch Hồ Chí Minh khẳng định.
Một chiều cuối tuần tháng Tư nắng như đổ lửa, qua nhiều lần thăm hỏi, chúng tôi cũng tìm được căn nhà nhỏ của gia đình Đại tá Lê Bá Ước nằm trong một con hẻm cụt tại phường Quyết Thắng, TP. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai. Đón chúng tôi là người đàn ông dáng cao gầy, tóc bạc phơ nhưng đôi mắt thì rất sáng, đó chính là Đại tá Lê Bá Ước. 
Ở tuổi 84 với 60 năm tuổi Đảng, nhưng trí nhớ ông còn rất minh mẫn. Ông kể cho chúng tôi nghe vanh vách những chiến công oai hùng, những mất mát, hy sinh của bộ đội đặc công Sư đoàn 2 trong suốt chiều dài chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.
Quyết chiến điểm
Tháng 4/1974, Bộ Tư lệnh Quân giải phóng miền Nam đã ra quyết định chuyển Đoàn 27 đặc công thành Sư đoàn 2 đặc công. Cơ quan Sư đoàn có 3 phòng: Tham mưu, Chính trị, Hậu cần. Lực lượng trực thuộc gồm có 7 trung đoàn: e 10, e 113, e 115, e 116, e 117, e 119 và e 429. Lãnh đạo chỉ huy Sư đoàn gồm có: đồng chí Nguyễn Văn Mây làm Sư đoàn trưởng, đồng chí Lê Bá Ước làm Chính ủy, 3 đồng chí Tống Viết Dương, Nguyễn Thanh Tùng và Nguyễn Minh Dũng là Sư đoàn phó. 
Với khả năng hiện có, Sư đoàn đủ sức hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao, tác chiến được trong mọi tình huống, mọi điều kiện khác nhau; tiến hành đánh địch theo mệnh lệnh, đánh địch trong hiệp đồng quân, binh chủng, đánh không cần chuẩn bị trước, không lệ thuộc vào điều kiện thời gian, thời tiết.
Với phương châm và mục tiêu đề ra trong nghị quyết: “Sư đoàn 2 phải lấy vùng ven là nhà, kho tàng bến cảng, sân bay là trận địa, Sài Gòn - Gia Định là quyết chiến điểm”, cán bộ, chiến sỹ toàn Sư đoàn hạ quyết tâm giành chiến thắng trước mọi khó khăn, gian khổ. 
Sư đoàn đã nhanh chóng thọc sâu 1 trung đoàn xuống Vườn thơm Bà Vụ và lộ 4, hai trung đoàn từ Bari Tân Quy cập sông Sài Gòn áp xuống vùng ven xa lộ Đại Hàn, ba trung đoàn bám chặt cánh Đông nơi có Kho Long Bình, sân bay Biên Hòa, căn cứ Nước Trong, Trường Thiết giáp, hậu cứ Quân đoàn 3 ngụy, sông Lòng Tàu… 
Còn Trung đoàn 429 cơ động phối thuộc với các sư đoàn chủ lực. Nhiệm vụ cụ thể cấp trên giao cho Sư đoàn 2 là phải phá hủy 20 cây cầu xung quanh Sài Gòn - Gia Định; phải đánh liên tục mở mảng, mở vùng, hỗ trợ cho lực lượng cơ sở bám trụ trưởng thành, tạo điều kiện cho tổng công kích và tổng khởi nghĩa kết thúc thắng lợi sau 2 năm 1974-1975.
Trong khí thế bừng bừng tiến công, Sư đoàn 2 đã đánh liên tục. Trong năm 1974, tổng kết lại Sư đoàn đã đánh gần 500 trận lớn nhỏ, điển hình như cánh Đông e116 đánh chiếm Trường Thiết giáp, bắn phá trại biệt kích Yên Thế, Lôi Hỗ, căn cứ Long Bình. E113 đánh kho bom Bình Ý, pháo kích đạn DKB, cối 82 vào sân bay Biên Hòa, e10 bám chặt sông Lòng Tàu, bằng lối đánh của pháo đặc công đã bắn liên tục DKB vào trung tâm Sài Gòn, e113 đánh sập cầu Hòa An, cầu Thủ Dầu Một (trong 20 cầu được giao phá hủy).
Rõ nhiệm vụ
Ngày 31/3/1975, Bộ Chính trị Trung ương Đảng họp hội nghị. Sau khi đánh giá thắng lợi đã đạt được và phân tích tình hình một cách toàn diện, khoa học, Bộ Chính trị đã hạ quyết tâm: “Nắm vững thời cơ chiến lược hơn nữa, với tư tưởng chỉ đạo thần tốc, táo bạo, chắc thắng, thực hiện tổng công kích, tổng khởi nghĩa trong thời gian sớm nhất, tốt nhất trong tháng 4/1975”. Bộ Chính trị quyết định mở chiến dịch giải phóng Sài Gòn, giải phóng hoàn toàn miền Nam mang tên “Chiến dịch Hồ Chí Minh”. 
Nhiệm vụ chiến dịch của đặc công là: Đánh chiếm, chốt giữ 14 chiếc cầu và một số căn cứ địch án ngữ đường vào Sài Gòn, Vũng Tàu, tạo thuận lợi cho binh chủng hợp thành thần tốc tiến vào Sài Gòn; bắn phá sân bay Tân Sơn Nhất, vít chặt sông Lòng Tàu, đánh chiếm một số mục tiêu quan trọng bên trong kết hợp với chủ lực tiến công từ ngoài vào hỗ trợ quần chúng nổi dậy ở một số khu vực nội đô.
Ngày 8/4/1975, Bộ Tư lệnh Miền tổ chức thống nhất lực lượng đặc công tham gia chiến dịch gồm có Sư đoàn 2, Lữ đoàn 316 biệt động, Thành đội Sài Gòn-Gia Định đặt dưới sự chỉ huy trực tiếp của Bộ Tư lệnh Miền được bố trí trên 3 hướng: 
Hướng đông gồm có e10, e113, e116 Sư đoàn 2; d81 và các Z22, Z23, Z24 Lữ đoàn 316; d4 đặc công Thủ Đức. Đồng chí Tống Viết Dương (Năm Dương) được cử làm Tư lệnh, đồng chí Lê Bá Ước làm Chính ủy. 
Hướng Bắc gồm có e115, e119 Sư đoàn 2; các d80, d83, các Z20, Z28, Z31, Z32 Lữ đoàn 316; e198 Tây Nguyên. Đồng chí Nguyễn  Thanh Tùng (Mười Cơ) được cử làm Tư lệnh, đồng chí Tư Được làm Chính ủy.
Hướng Tây gồm có e117, e429 Sư đoàn 2; d28 và các Z25, Z26, Z30 Lữ đoàn 316. Đồng chí Nguyễn Văn Mây được cử làm Tư lệnh, đồng chí Bẩy Dũng làm Chính ủy.
Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh thăm hỏi Đại tá Lê Bá Ước tại Nhơn Trạch, Đồng Nai (tháng 8/2014)
Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh thăm hỏi Đại tá Lê Bá Ước
 tại Nhơn Trạch, Đồng Nai (tháng 8/2014)
Hiệp đồng tác chiến
Sở Chỉ huy Sư đoàn 2 đặc công đặt tại một lỏm rừng Bình Sơn cách chi khu Long Thành không xa lắm. Ban Chỉ huy nhận được lệnh triệu tập của R (Trung ương Cục Miền Nam) do đồng chí Tư Chi (tướng Trần Văn Trà) ký tên chỉ định đích danh: “Chính ủy Lê Bá Ước mặt trận cánh Đông đến ngay Sở Chỉ huy Quân đoàn 4 để nhận nhiệm vụ hiệp đồng tác chiến chiến dịch”. 
Tại buổi họp khẩn cấp có đồng chí Tư Chi, đồng chí Lê Văn Ngọc là Tư lệnh T7 (Quân khu 7) và các sỹ quan tham mưu, đồng chí Hoàng Cầm (Tư lệnh Quân đoàn 4) tiến hành giao luôn nhiệm vụ cho Sư đoàn 2 đặc công: “Lực lượng đặc công biệt động tổ chức ngay một mũi thọc sâu ém sẵn đến ngày N tổ chức đánh chiếm Bộ Tư lệnh Hải quân ngụy, chiếm giữ cầu Sài Gòn, bảo đảm cho Sư đoàn 7 bộ binh vượt qua đánh chiếm Dinh Độc Lập; tổ chức một mũi luồn qua Tân Uyên, áp sát xa lộ Biên Hòa, chiếm giữ một số cầu Ghềnh, Rạch Cát, cầu Mới. Cánh Rừng Sác (e10) khép chặt sông Lòng Tàu, áp sát căn cứ Hải quân Nhà Bè. Tất cả mọi lực lượng phải sẵn sàng cho ngày N, giờ G đã cận kề”.
Tại Sở Chỉ huy Sư đoàn 2, sau khi trao đổi họp bàn, Ban Chỉ huy đã thống nhất kế hoạch tác chiến. Theo đó, Tư lệnh Tống Viết Dương trực tiếp chỉ huy, điều động toàn bộ Trung đoàn Đặc công 116 với tất cả vũ khí, khí tài, thuốc nổ nhanh chóng tiếp cận khu vực rạch Cá Trê Lớn, Cá Trê Bé sau lưng xưởng đóng tàu Caric, vừa điều nghiên, vừa áp sát mục tiêu. 
Khi có lệnh sẽ bằng nhiều phương án kết hợp hỏa lực, bộc phá bất ngờ đánh chiếm Bộ Tư lệnh Hải quân và chốt giữ cầu Sài Gòn, coi như đây là trận đánh cuối cùng mà Trung đoàn dồn sức để phải thắng, thực hiện Nghị quyết của Đại hội Đảng bộ Sư đoàn: “Sài Gòn- Gia Định là quyết chiến điểm”. 
Đồng chí Hai Thoạn (Phó Chính ủy) điều động e113 rời khỏi căn cứ Bàu Hàm, bí mật luồn qua Tân Uyên xuống Thủ Đức áp sát xa lộ Biên Hòa sẵn sàng hỗ trợ cho e116 khi cần, đặc biệt chuẩn bị chiếm giữ các cầu: Ghềnh, Rạch Cát, Hóa An, ngăn chặn địch rút chạy khi Quân đoàn 4 tiến công Quân đoàn 3 ngụy; chỉ đạo e10 Rừng Sác triển khai nhiều chốt chặn tiêu diệt địch rút chạy ra biển Đông và sẵn sàng phương án đánh chiếm căn cứ Hải quân Nhà Bè. 
Bảo vệ đường tiến quân
Trong lúc Ban Chỉ huy Sư đoàn 2 đang nghe đồng chí Tham mưu trưởng Bảy Nhuận báo cáo việc truyền đạt mệnh lệnh cho Tiểu đoàn 80, Tiểu đoàn 4 Thủ Đức và 3 Z biệt động phối thuộc về cách áp sát quyết tâm đánh cầu Rạch Chiếc thì tiếp nhận được điện TKZN (Thượng khẩn dịch ngay) của R do đồng chí Tư Chi ký tên với nội dung: “Dừng lại kế hoạch thọc sâu với Quân đoàn 4,  các anh đến ngay nhận nhiệm vụ phối thuộc với Quân đoàn 2 hiệp đồng tác chiến”, theo sự chỉ đạo của anh Tám Long (Phó Tổng Tham mưu trưởng Lê Trọng Tấn). 
Chính ủy Lê Bá Ước khẩn trương đến Sở Chỉ huy Quân đoàn 2. Trong hội trường đã có mặt đông đủ các cấp cán bộ sư, lữ đoàn binh chủng hợp thành đang vây quanh tấm bản đồ chiến dịch trải rộng trên mặt cỏ dã chiến. 
Tư lệnh Quân đoàn 2 Nguyễn Hữu An nhìn về phía đồng chí Lê Bá Ước và giao nhiệm vụ ngay: “Sư đoàn 2 đặc công hướng Đông có nhiệm vụ đúng giờ G ngày N phải hoàn thành đánh chiếm cầu Biên Hòa, cầu Rạch Chiếc và cầu Sài Gòn. Bảo đảm trục đường hướng tiến công chủ yếu cho Quân đoàn đánh thẳng vào Sài Gòn chiếm Dinh Độc Lập. Hướng thứ yếu chiếm giữ phà Cát Lái để bộ binh vượt sông, ngăn chặn tàu địch rút chạy ra biển đường sông Lòng Tàu…”. 
Lúc này tiếng súng đang rền vang các hướng nơi Quân đoàn 4 đang theo trục quốc lộ 1 xuống Hố Nai về Biên Hòa. Trực thăng địch bay đến đâu thì đạn cao xạ phòng không của ta vút lên đến đó, trong lúc trục lộ 15 đang dày đặc đội hình địch rút chạy nhốn nháo, tháo lui và án ngữ. 
(Ghi theo lời kể của Đại tá Lê Bá Ước, nguyên Đoàn trưởng kiêm Chính ủy Đoàn Đặc công 10 Rừng Sác,  nguyên Chính ủy Sư đoàn 2)
(Còn tiếp)

Tin cùng chuyên mục

Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Quang Vinh.

Quyết tâm đưa Tây Bắc ra khỏi tình trạng 'lõi nghèo'

(PLVN) - Chiều 28/3, tại tỉnh Điện Biên, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với tỉnh Điện Biên tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án vận động, hỗ trợ làm nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo tỉnh Điện Biên, hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024).

Đọc thêm

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”
(PLVN) -Chiều 26-3, Bộ Quốc phòng tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam, giai đoạn 2019-2023”. Thượng tướng Võ Minh Lương, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì hội nghị.

Băn khoăn quy định về rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung thảo luận.
(PLVN) - Hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) 1 lần là vấn đề khó, phức tạp. Cả 2 phương án được nêu trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) trình tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 vẫn còn ý kiến khác nhau.

Cần thiết bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng

Toàn cảnh hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tiếp tục chương trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp, các đại biểu cho rằng việc dự thảo Luật bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng là cần thiết, với mục tiêu là bảo vệ Tổ quốc, giữ vững an ninh gắn với phòng thủ quốc gia.

Đại biểu Quốc hội ủng hộ cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi tham gia giao thông

Đại biểu Nguyễn Đại Thắng phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ (TTATGTĐB), các đại biểu bày tỏ ủng hộ quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia GTĐB mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nhưng đề nghị Chính phủ cần tiếp tục đánh giá tác động sâu hơn, toàn diện hơn đối với chính sách này để tăng tính thuyết phục.

Cân nhắc quy định mở rộng đấu giá biển số xe

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội (QH) hoạt động chuyên trách lần thứ 5, QH khóa XV, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về việc mở rộng đấu giá biển số xe.

Phổ biến quy định liên quan đến kiều bào tại các Luật mới được Quốc hội thông qua

Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN), Bộ Ngoại giao phối hợp với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường đồng chủ trì tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến nội dung liên quan đến người Việt Nam định cư ở nước ngoài trong Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) (Hội nghị).

Tránh “bình mới rượu cũ” khi đổi mới tổ chức Tòa án

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV cho ý kiến về dự án Luật Toà án nhân dân (TAND) (sửa đổi), các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về quy định về đổi mới TAND cấp huyện theo thẩm quyền xét xử.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng làm việc với Ban Cơ yếu Chính phủ

Đại tướng Phan Văn Giang phát biểu tại buổi làm việc. (Ảnh: Tuấn Nam).
(PLVN) - Thực hiện chức năng tham mưu giúp Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về cơ yếu, thời gian qua, Ban Cơ yếu Chính phủ (Ban CYCP) đã lãnh đạo, chỉ đạo ngành Cơ yếu Việt Nam triển khai thống nhất, đồng bộ, toàn diện các mặt công tác; bảo đảm tuyệt đối bí mật, an toàn, chính xác, kịp thời thông tin phục vụ lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và lực lượng vũ trang (LLVT) trong mọi tình huống.

Bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Thể hiện tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta

Đại đoàn kết toàn dân tộc là sức mạnh vô địch của dân tộc Việt Nam. (Ảnh minh họa - Tạp chí Tuyên giáo).
(PLVN) - Những vấn đề được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đề cập trong bài viết vừa mang tính thời sự, vừa mang tính chiến lược, thể hiện rất rõ tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta. Đây cũng là lời nhắc nhở đối với một số cán bộ, đảng viên tránh xa chủ nghĩa cá nhân, làm việc vì lợi ích cá nhân, tiêu cực, tham nhũng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Xây dựng, hoàn thiện pháp luật để phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển đất nước

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Xây dựng, hoàn thiện pháp luật để phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển đất nước - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
(PLVN) -  Ngày 25/3, chủ trì Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 3/2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các thành viên Chính phủ không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng pháp luật gắn với nâng cao hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh và bền vững; đặc biệt, các luật, nghị quyết phải khai thác, phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển của đất nước, tránh lãng phí, tiêu cực, tham nhũng, tránh "xin – cho".

Phát huy vai trò giám sát của các cơ quan dân cử tại địa phương

Các đại biểu tham dự Hội nghị. (Ảnh: PV)
(PLVN) - Tham luận của một số đại biểu trình bày tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác HĐND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương năm 2023 và triển khai kế hoạch công tác năm 2024 ngày 25/3 đã cho thấy vai trò quan trọng của các cơ quan dân cử trong hoạt động giám sát, góp phần không nhỏ vào những thành quả về phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Tổ chức diễu binh, diễu hành kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước

Thượng tướng Nguyễn Văn Nghĩa chủ trì hội nghị.
(PLVN) -  Sáng 25/3, Thượng tướng Nguyễn Văn Nghĩa, Phó tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam chủ trì Hội nghị làm việc với các cơ quan, đơn vị về xây dựng Đề án tổ chức diễu binh, diễu hành trong Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025).