Bí ẩn trong thế giới trầm hương: Nước mắt khi vỡ mộng đổi đời và những ngôi mộ địu xa xứ

Ông Sơn đang kể chuyện với PV
Ông Sơn đang kể chuyện với PV
(PLO) -Dân đi “địu” (tìm trầm) không phải lúc nào cũng may mắn trúng được “hàng” để rồi nhanh chóng đổi đời, mà bên cạnh đó có những người đã bỏ mạng nơi rừng cao núi sâu. Những giọt nước mắt của người vợ, người mẹ khóc thương cho người chồng, người con hôm nay đã minh chứng phần nào cho những cay đắng của một đời trầm phu..

Trong cái nắng hanh vàng của một ngày đầu tháng tư ở mảnh đất Vạn Phú, con đường làng nhỏ hẹp đưa chúng tôi tìm đến gia đình của quả phụ Lê Thị Tâm. Khi biết chúng tôi tìm đến gia đình để viết về cuộc đời thăng trầm của chồng bà, bà không muốn tiếp vì sợ quá khứ đau thương hiện về. Nhưng rồi qua những lời trò chuyện và sự đồng cảm của chúng tôi, bà Tâm bắt đầu kể về cuộc đời đau thương và kém may mắn của cuộc đời mình.

Nước mắt khi mộng đổi đời tan vỡ

Sinh ra trong một gia đình thuần nông nghèo khó, là con út trong nhà, nhưng khi các anh chị đều dựng vợ gả chồng và đi làm ăn xa nên một mình bà phải mò cua bắt ốc để bán lấy tiền nuôi cha mẹ già. Khi đến tuổi trưởng thành, bà cùng một số chị em tìm vào Khánh Hòa để mưu sinh bằng nghề buôn bán hàng rong.

Trên chuyến xe chiều, bà gặp một người đàn ông tên là Nguyễn Văn Hồng (SN 1948) đang trên đường từ Nha Trang về Vạn Phú. Cảm mến tính tình hiền lành của anh Hồng, nên chị đã đem lòng yêu thương. Tình cảm của hai người nhanh chóng đơm hoa kết quả bằng một đám cưới nhỏ vào một ngày cuối tháng 6/1972.

Tưởng rằng hạnh phúc sẽ mỉm cười với vợ chồng bà, nào ngờ sau khi sinh đứa con gái đầu lòng thì bất hạnh lại ập đến. Vì đứa con bị sinh thiếu tháng nên thường xuyên đau ốm phải nằm viện. Trong lúc này thì người cha chồng cũng lâm bệnh nặng mà qua đời. Mọi khó khăn chồng chất lên đôi vai của hai vợ chồng bà.

Cũng đúng lúc này, ông Hồng thấy những người hàng xóm trúng trầm có nhiều tiền nên cũng bàn với vợ quyết liều một phen đi tìm trầm. Nghĩ là làm, ông chạy vạy mượn tiền hàng xóm để lên đường làm nghề phu trầm. Cay đắng thay, những người trong làng vì thấy vợ chồng anh nghèo khó nên không ai dám đưa tiền cho mượn.

Tưởng rằng như thế là cùng đường, nào ngờ vài ngày sau đó có một người ở thôn bên sang ứng cho ông 1 triệu đồng để lấy vốn đi tìm trầm. Nhưng trước khi đưa tiền, người đó có thỏa thuận với vợ chồng bà Tâm rằng nếu tìm được trầm thì về bán cho người này chứ không được bán ai khác, nếu không thì sẽ đền bù gấp trăm lần số tiền ứng ban đầu này.

Cầm tiền trong tay, ông Hồng ra chợ mua thức ăn khô và 1 túi xách rồi về nhà chuẩn bị lên đường. Cũng trong ngày hôm đó, vợ chồng anh tìm sang những Bầu địu trong làng để xin gia nhập đoàn. Được sự đồng ý của Bầu địu, anh trở về từ biệt vợ con để lên đường. “Đêm hôm đó hai vợ chồng nói chuyện thì ông ấy bảo rằng vợ con cứ ở nhà đợi chờ tin vui, mình may mắn là sẽ thoát cảnh nghèo khó thôi. Tưởng rằng có thể được đổi đời, nào ngờ đó là lần cuối cùng tôi được nói chuyện với ông ấy”, bà Tâm chua chát kể lại.

“Đổi đời đâu không thấy chứ thấy khổ hơn trăm bề. Từ ngày chồng tôi ra đi là 2 mẹ con chỉ biết vay mượn tiền để mua cơm mắm ăn qua ngày. Ngày nào cũng cầu mong rằng chồng sớm được trở về thôi chứ chẳng mong chi giàu có như lúc trước nữa.

Mọi hy vọng dường như bị dập tắt khi tôi nghe những người đi cùng đoàn với chồng về kể lại là ông ấy đã bị bắn chết, không trở về được nữa. Lúc này tôi như người mất hồn, ngã khụy xuống đất. Giá như ngày xưa biết đi tìm trầm nguy hiểm đến thế này thì tôi đã ngăn ông ấy rồi.

Giờ thì bất hạnh càng thêm chồng chất, ngay cả xác của ông ấy mà tôi cũng không được đưa về để chôn cất đàng hoàng. Nhưng thân đàn bà yếu ớt như tôi biết tìm ông ấy ở đâu bây giờ. Nghe đâu ông ấy bị bắn chết ở khu rừng Khánh Xương (thuộc tỉnh Đắk Lắk), sợ rằng lúc ấy tôi đi tìm thì lại bị bắn chết như chồng thì ai chăm sóc đứa con nhỏ của tôi”, bà Tâm không cầm được nước mắt kể lại.

Bà Tâm đau xót sau ngày chồng mất
Bà Tâm đau xót sau ngày chồng mất

Những ngôi mộ địu xa xứ

Theo lời ông Nguyễn Trọng Sơn (người đi chung đoàn với anh Hồng) kể lại, sau khi đoàn gồm 8 người tìm đến khu rừng Khánh Xương (thuộc huyện M’Đăk, tỉnh Đắk Lắk)  thì bị một đoàn người ở địa phương sấn tới đánh túi bụi. Vì không quen với địa hình rừng núi ở đây nên cả đoàn tìm cách bỏ chạy mỗi người một hướng hòng thoát thân. 

Sáng hôm sau, khi đoàn tìm lại được nhau nhưng không thấy anh Hồng về trại nên đã chia nhau đi tìm. Khi đi sâu vào rừng, cách vị trí hôm qua gặp đám người địa phương không xa, mọi người hốt hoảng khi thấy anh ấy đang nằm bất tỉnh trên một vũng máu. Sau khi kiểm tra kĩ vết thương thì mọi người xác định anh bị người khác bắn chết bằng súng hơi.

Vì núi rừng xa, lại không muốn để vợ con nạn nhân biết nên người Bầu trưởng quyết định cho lấp đất chôn cất anh ngay tại khu rừng đó. Nhìn thấy cảnh này, nhiều người trong đoàn không còn tâm trí để đi trầm nữa nên lũ lượt kéo nhau về nhà.

Cũng theo như ông Sơn cho biết, chuyện chết chóc đối với những phu trầm là quá bình thường, bởi đó chính là rủi ro của việc mong đổi đời. “Đã quyết định dấn thân vào cái nghề phu trầm là phó mặc số phận cho trời đất rồi”, ông Sơn nói. Cũng theo ông Sơn, có người vì không chịu được thời tiết khắc nghiệt ở trong rừng sâu núi cao nên sinh ra đau ốm rồi chết. Cũng có người đi kiếm trầm bị rắn cắn giữa rừng nên không cứu kịp.

Ngoài những nguy hiểm rình rập từ thiên nhiên thì dân “địu” còn gặp họa do chính những con người gây ra. Nhiều phu trầm từ khi tìm đến địa bàn khác để tìm kiếm trầm thì bị dân địa phương xua đuổi, đánh đập thậm chí bị bắn chết như trường hợp của ông Hồng.

Thường trong cùng đoàn “địu” thì không bao giờ xảy ra chuyện tranh chấp nội bộ. Khi một người phát hiện được ở đâu có trầm thì gọi những người trong đoàn với mình lại để cùng nhau khai thác. Người nấu ăn hay người đào trầm thì cũng được ăn chia sòng phẳng như nhau.

Tuy nhiên, việc đoàn này phát hiện được nơi có trầm quý thì những đoàn khác lại sang tranh giành, dẫn đến những cuộc đâm chém. Ai cũng muốn được sở hữu món “lộc rừng” nên kết cục là có nhiều người uổng mạng sau những cuộc ẩu đả. 

Thế nhưng đáng sợ nhất đối với những phu trầm  là bọn “xã hội đen” chuyên trấn cướp, nếu không cướp được gì thì sẵn sàng nổ súng để giết người một cách vô tội vạ. Thường thì những “tay anh chị” này tập trung ở những đoạn đường mà phu trầm thường hay đi qua, trên tay lăm lăm những con dao và khẩu súng AK.

Trong những năm cuối của thập niên 80, tại những khu rừng ở An Khê (Gia Lai), Núi Lửa (Đắk Lắk), Khánh Xương (Khánh Hòa)... đều có những dân “anh chị” tập trung. Và không ít phu trầm đã bỏ mạng dưới tay bọn chúng chỉ vì không có tiền để đóng “bảo kê”.

“Những người trai trẻ vong mạng trên con đường phu trầm ngày một nhiều thêm. Những giọt nước mắt đau thương của những những người thân cũng không thể vơi đi theo thời gian. Nhưng khi đã vào nghề thì chấp nhận may rủi với nghề. Đã đành là khi may mắn thì có thể đổi đời sau một đêm, nhưng chuyện đó cũng giống như đánh bạc bằng chính mạng sống của mình.

Chỉ thương cho những đứa con phải sống thiếu đi tình thương của cha, những người vợ phải gánh trên đôi vai mình thêm những nhọc nhằn. Dù vẫn biết là chết chóc luôn kề cạnh bên mình, nhưng chưa một người dân địu nào đủ dũng cảm để vứt bỏ đi cái mộng đổi đời đã ăn sâu vào máu”, ông Sơn tâm sự trong nỗi chua chát…/.

Tin cùng chuyên mục

Các sản phẩm dao cạo râu có dấu hiệu vi phạm bị lực lượng chức năng tiến hành tạm giữ tại Siêu thị Trung Vân.

Siêu thị Trung Vân, Nghệ An bán hàng giả mạo nhãn hiệu Gillete

(PLVN) -  Tại Siêu thị Trung Vân, địa chỉ Khối 2A, thị trấn Thanh Chương, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An, lực lượng Quản lý thị trường (QLTT) đã phát hiện lô dao cạo râu có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu Gillete. Đây là nhãn hiệu đã được đăng ký bảo hộ tại Việt Nam.

Đọc thêm

Việt Nam có nền tảng AI định danh và xác thực đầu tiên vượt 1 tỷ lượt yêu cầu

Nền tảng AI định danh và xác thực điện tử VNPT eKYC tối ưu cho ngân hàng, tổ chức tài chính (Ảnh: PV)
(PLVN) - Mới đây, nền tảng AI định danh và xác thực điện tử VNPT eKYC ghi nhận số lượt xử lý yêu cầu từ người dùng vượt ngưỡng 1 tỷ, đánh dấu cột mốc quan trọng trong quá trình nghiên cứu và ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) của Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT). Qua đó, VNPT eKYC trở thành nền tảng định danh và xác thực đầu tiên tại Việt Nam đạt quy mô này.

Honda Việt Nam triệu hồi mẫu xe Gold Wing, CBR1000RR nhập khẩu từ Nhật Bản

Mẫu xe triệu hồi CBR1000RR
(PLVN) - Công ty Honda Việt Nam (HVN) công bố chiến dịch triệu hồi 2 mẫu sản phẩm Gold Wing và CBR1000RR (“Sản phẩm”), nhập khẩu trực tiếp từ Nhật Bản, được phân phối chính hãng thông qua các Cửa hàng kinh doanh xe Phân khối lớn Honda (“DreamWing”), để kiểm tra hiện tượng phồng cánh bơm xăng nhằm đảm bảo chất lượng tối ưu cho Sản phẩm.

Từ ngày 15/5, giá điện sẽ được điều chỉnh 3 tháng 1 lần

Ảnh minh họa (nguồn: Internet).
(PLVN) - Ngày 26/3, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã ký ban hành Quyết định số 05/2024/QĐ-TTg quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân. Quyết định này thay thế Quyết định 24 năm 2017 của Thủ tướng Chính phủ. Quyết định có hiệu lực từ ngày 15/5/2024.

Giá dầu thô thẳng đà tăng

Ảnh minh họa.
(PLVN) - Sáng (26/3), giá dầu thô thế giới tiếp tục tăng. Hiện giá dầu Brent đã lên gần 87 USD/thùng còn dầu WTI lên trên 82 USD/thùng.

Bến Tre xử phạt 4 đơn vị kinh doanh xâm phạm quyền nhãn hiệu Ống nhựa Hoa Sen

Bến Tre xử phạt 4 đơn vị kinh doanh xâm phạm quyền nhãn hiệu Ống nhựa Hoa Sen

(PLVN) - Đó là thông tin được cung cấp tại Tọa đàm "Giải pháp bảo vệ thương hiệu và công tác chống hàng giả với ngành nhựa" diễn ra ngày 26/3 tại Bến Tre. Sự kiện do Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ Thương hiệu Việt Nam (VATAP) phối hợp cùng Cục Quản lý thị trường (QLTT) tỉnh Bến Tre đã tổ chức. Đồng thời tọa đàm cũng công bố kết quả điều tra về sản phẩm nhái thương hiệu Ống nhựa Hoa Sen trên thị trường.

Hải Dương sẽ kiến tạo mô hình công dân số trong ngày Chuyển đổi số tỉnh

Ngày Chuyển đổi số tỉnh Hải Dương năm 2024 sẽ diễn ra nhiều sự kiện kiến tạo mô hình công dân số.
(PLVN) - Vào sáng ngày 26/3 tới đây, tại Trung tâm Văn hoá Xứ Đông (TP Hải Dương, tỉnh Hải Dương) sẽ diễn ra ngày Chuyển đổi số tỉnh Hải Dương năm 2024 với nhiều sự kiện để kiến tạo mô hình công dân số như: ra mắt ứng dụng dành cho người dân Smart – Hải Dương, triển lãm, trưng bày các giải pháp, sản phẩm về chuyển đổi số…

Tổng cục Thuế tiếp tục cảnh báo những hành vi giả danh cán bộ thuế, cơ quan thuế để lừa đảo

Tổng cục Thuế một lần nữa khẳng định, không ủy quyền cho bất cứ tổ chức, cá nhân ngoài ngành Thuế nào thu thuế hộ
(PLVN) - Thông tin từ Tổng cục Thuế vừa cho biết, trong thời gian vừa qua, ngành Thuế liên tục tuyên truyền và đưa ra những cảnh báo về tình trạng giả danh cán bộ thuế, cơ quan thuế (CQT) để thực hiện hành vi lừa đảo người nộp thuế (NNT), nhưng vẫn có người dân mắc bẫy các đối tượng này, nhất là trong tháng cao điểm quyết toán thuế.

Khẩn trương làm rõ nguyên nhân 30 lô hàng sầu riêng xuất khẩu bị nhiễm cadimi vượt mức cho phép

Ảnh minh họa
(PLVN) - Liên quan tới việc 30 lô hàng sầu riêng Việt Nam bị Tổng cục Hải quan Trung Quốc cảnh báo không đảm bảo an toàn. Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&PTNT) yêu cầu các doanh nghiệp, cơ quan liên quan thực hiện truy xuất các lô hàng bị cảnh báo để làm rõ nguyên nhân, sớm có phản hồi lại phía Trung Quốc, tránh để xảy ra hậu quả đáng tiếc.