“Chú dẫn đoàn khách du lịch Trung Quốc à?” – Lẫn trong đám người lố nhố ở bến đò Tràng An có rất nhiều du khách mang quốc tịch Hàn Quốc và Trung Quốc, chị An (thôn Trường Xuân, xã Trường Yên, huyện Hoa Lư) tưởng tôi là hướng dẫn viên du lịch nên nhanh miệng mời tôi đưa du khách lên đò. Chị bảo: “Xếp hàng từ sáng sớm đến non trưa mới đến lượt đò nhà mình”…
Bến đò Tràng An |
Rời bến, con đò nhỏ chở năm người chúng tôi lướt nhẹ trên dòng suối Ngọc Bích hòa vào quần thể non nước hang động thần tiên của Khu du lịch sinh thái Tràng An - nơi đất trời Hoa Lư đã được tạo hóa ban tặng từ hàng triệu năm trước.
Theo nhịp chèo khua nước, hơn 3 giờ đồng hồ chị An như một guide (hướng dẫn viên) lần lượt đưa chúng tôi thắng cảnh từ hang Địa Linh, Đền Trình, Hang Tối, Hang Sáng, Hang Nấu Rượu, Đền Trần, Hang Sính, Hang Si, Hang Ba Giọt, Hang Seo, Hang Sơn Dương, Phủ Khống, Hang Khống, Hang Trần và Hang Quy hậu, rồi lại trở về với Bến đò Tràng An.
Quần thể hang động mà chị An chèo đò đưa chúng tôi thăm quan là bộ phận thuộc Khu du lịch sinh thái Tràng An do Doanh nghiệp Xây dựng Xuân Trường đã và đang đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng du lịch. Khu du lịch sinh thái này hiện được UBND tỉnh Ninh Bình quy hoạch với diện tích 2.168 ha, trải rộng trên địa bàn 8 xã, phường thuộc huyện Hoa Lư, huyện Gia Viễn và TP. Ninh Bình.
Từ quy hoạch trên, UBND tỉnh Ninh Bình hiện đã phê duyệt 55 dư án đầu tư phát triển du lịch với số vốn hơn 13.064,2 tỷ đồng. Riêng năm 2011, có 6 dự án được chấp thuận đầu tư với tổng số vốn là 2.764 tỷ đồng. Trong số các dự án du lịch được đầu tư, thì Khu du lịch sinh thái Tràng An là điểm nhấn nổi bật nhất.
Cũng theo quy hoạch, dự kiến đến năm 2015, ngành du lịch tỉnh Ninh Bình sẽ đón 3 triệu lượt khách du lịch trở lên, trong đó có 1 triệu lượt khách quốc tế; thu hút từ 9 trăm đến 1 triệu lượt khách trở lên lưu trú tại Ninh Bình. Qua đó, ngành du lịch sẽ tạo nghề và việc làm trực tiếp trong ngành du lịch từ 8 – 10 nghìn người và lao động gián tiếp là 20 nghìn người. Vậy để đạt được mục tiêu trên, ngành du lịch Ninh Bình đang từng bước tạo ra những sản phẩm du lịch mang tính đột phá nào?
***
Ông Hoàng Thanh Phong (Trưởng Phòng nghiệp vụ du lịch thuộc Sở Văn hóa – Thể thao – Du lịch Ninh Bình) cho biết, trước tiên đáp ứng nhu cầu du lịch tâm linh, Sở Văn hóa – Thể thao – Du lịch Ninh Bình đã lập hồ sơ khoa học tôn tạo đối với 850 di tích lịch sử và được công nhận 79 di tích cấp quốc gia, 183 di tích cấp tỉnh.
Mặt khác, UBND tỉnh Ninh Bình đang chỉ đạo các sở, ban ngành liên quan tập trung thực hiện các nội dung công việc theo Thông báo số 2817/TB-BVHTTDL (ngày 31/8/2011) của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, nhằm hoàn tất hồ sơ đề nghị các cơ quan có thẩm quyền đệ trình UNESCO công nhận Quần thể danh thắng Tràng An là Di sản thế giới.
Bữa cơm đạm bạc của những người lái đò đưa khách du lịch thăm hang động Tràng An |
Ông Phong còn cho biết, Phòng nghiệp vụ du lịch đã và đang thường xuyên phối hợp với chính quyền các cấp mở các lớp bồi dưỡng kỷ năng nâng cao kiến thức du lịch cộng đồng cho người dân ở các khu điểm du lịch trên địa bàn tỉnh Ninh Bình.
Ngoài các sản phẩm du lịch tâm linh và du ngoạn danh thắng, trong tương lai gần, Phòng nghiệp vụ du lịch sẽ phối hợp cùng các cơ quan chức năng địa phương có các khu danh thắng nổi bật tạo các sản phẩm du lịch trải nghiệm cho du khách cùng tham gia các hoạt động dân dã của cư dân địa phương, nhằm tìm hiểu nét đẹp văn hóa cổ Tràng An.
Đó là tham gia các hoạt động tìm hiểu hát xẩm, chèo văn, gặt lúa, tát gàu sòng, gàu dây, xúc riêu, mò cua, đánh dậm… và nấu cơm niêu cùng thưởng thức các món ăn dân dã trong nông thôn, nông nghiệp của nông dân vùng đất Cố Đô.
***
Hiện tại, quần thể hang động Tràng An do Doanh nghiệp Xây dựng Xuân Trường đầu tư, đang khai thác các sản phẩm du thuyền xuyên các hang động rất hiệu quả. Doanh nghiệp đã đầu tư 1000 con thuyền nhỏ, giải quyết việc chèo đò cho 1000 lao động nông nhàn của xã Trường Yên và Ninh Xuân. Trong số này có tới 80% lao động là phụ nữ, chủ yếu có độ tuổi trạc tứ tuần như chị An.
Hàng ngày, chị An cùng nhũng phụ nữ chèo đò thôn Trường Xuân có mặt từ sáng sớm ở bến đò Tràng An xếp hàng chờ lượt đón khách du lịch lên thuyền, du ngoạn xuyên các hang động. Mỗi đò có tải trọng chở 5 du khách với giá vé 100 nghìn đồng/người/lượt. Theo lời chị An lúc chèo đò đưa chúng tôi đi thăm hang động các lái đò ở Bến đò Tràng An được chủ doanh nghiệp trả công theo tổng số chuyến trong tháng, với 80 nghìn đồng/lượt đò.
Còn ông Nguyễn Văn Lực (Cán bộ quản lý Khu du lịch sinh thái hang động Tràng An) cho biết: “Thu nhập của người chèo đò ở Bến đò Tràng An phụ thuộc vào số lượng khách du lịch. Các tháng đông khách, người chèo đò thu nhập từ 4 – 5 triệu đồng/người, nhưng cũng có tháng chỉ được 2 – 2,5 triệu đồng/người”.
Chia tay ông Lực và chị An, tôi rời Khu du lịch sinh thái Tràng An còn bộn bề các công trình dỡ dang, để tiếp tục hành trình của mình. Nhìn cảnh chiều muộn, mưa xuân còn lây rây phủ bụi lên từng con đò nhỏ đang lướt sóng trên dòng suối Ngọc Bích, chở du khách về bến đò Tràng An, bất giác tôi nhớ đến chị An và những phụ nữ đang hàng ngày đợi đò ở bến Tràng An. Họ chăm chỉ như những thân cò, ngày ngày chăm chỉ làm bổn phận nghiệp dư của một hướng dẫn viên du lịch, đưa cảnh đẹp của quê hương mình “sải cánh” mênh mang trong lòng du khách …
Phóng sự của Lê Trọng Hùng