Đó là khẳng định của Bộ Tài Chính phúc đáp công văn của VPCP về phương án sử dụng vốn đầu tư để cải tạo, nâng cấp đường cất hạ cánh (CHC) và đường lăn tại các cảng hàng không quốc tế (CHKQT) Tân Sơn Nhất và Nội Bài theo đề nghị của Bộ GTVT.
ACV đang “hưởng lợi” từ tài sản nhà nước?
Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) được thành lập vào năm 2012 trên cơ sở sát nhập 3 Tổng công ty Cảng hàng không miền Bắc, miền Trung và miền Nam. Ngày 6/10/2015, Thủ tướng Chính phủ có quyết định số 1710/QĐ-TTg phê duyệt Phương án cổ phần hóa Công ty mẹ ACV. ACV chính thức hoạt động theo hình thức công ty cổ phần từ ngày 1/4/2016.
Điều đáng nói, trong quá trình cổ phần hóa ACV và theo phương án cổ phần hóa ACV đã được TTg CP phê duyệt thì toàn bộ tài sản kết cấu hạ tầng khu bay (đường CHC, đường lăn) được loại trừ, không tính vào giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa. Nói cách khác, cho đến nay, toàn bộ tài sản kết cấu hạ tầng khu bay vẫn là tài sản thuộc sở hữu nhà nước.
Đối chiếu với quy định của pháp luật thì, việc đầu tư, quản lý, sử dụng và khai thác tài sản kết cấu hạ tầng khu bay phải được thực hiện theo các nguyên tắc và quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước. Theo đó, mọi tài sản nhà nước được giao cho cơ quan, tổ chức, đơn vị quản lý, sử dụng.
Tuy nhiên, trên thực tế, do “bỏ ngỏ”, chưa có cơ chế quản lý, khai thác tài sản thuộc khu bay nên từ sau khi cổ phần đến nay, ACV vẫn tiếp tục quản lý, khai thác cho hoạt động phục vụ ngành hàng không.
Kết quả kiểm toán Báo cáo tài chính và các hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước năm 2016 của ACV của Kiểm toán Nhà nước đã chỉ rõ: Theo Báo cáo tài chính của ACV cho niên độ từ ngày 1/4/2016 đến ngày 31/12/2016 được lập vào ngày 6/6/2017, doanh thu và chi phí liên quan đến hoạt động tại khu bay được tách riêng và chênh lệch doanh thu lớn hơn chi phí của khu bay là 600 tỷ đồng, hiện ACV đang quản lý nguồn thu này. Kiểm toán Nhà nước kiến nghị nộp khoản tiền này vào Ngân sách Nhà nước.
Kết luận thanh tra số 2569/KL-TTCP ngày 12/10/2017 của Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ GTVT kiểm tra, rà soát đề xuất hướng xử lý số tiền hơn 903 tỷ đồng từ việc trích khấu hao tài sản cố định khu bay tính từ 30/6/2014.
Liên quan đến việc sử dụng nguồn thu từ khai thác tài sản khu bay giai đoạn từ 1/7/2014 đến 31/12/2012, tại văn bản số 104/BC-BTC ngày 15/12/2017 báo cáo TTCP về việc thực hiện Kết luận thanh tra tại ACV, Bộ Tài Chính cũng đã kiến nghị xử lý như sau:
“Giai đoạn từ ngày 1/7/2014 đến ngày 30/6/2017: Xử lý thu vào NSNN phần chênh kệch giữa tổng thu từ khu bay và chi phí liên quan đến khai thác, vận hành khu bay, chi phí đầu tư nâng cấp tài sản khu bay và thực hiện ghi thu, ghi chi NSNN theo đúng quy định; giai đoạn từ 1/7/2017 đến 31/12/2017: Xác định chênh lệnh thu, chi từ việc khai thác tài sản khu bay để xử lý thu vào NSNN”.
Ngày 2/2/2018, Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình đã có ý kiến “đồng ý về nguyên tắc” kiến nghị của Bộ Tài chính như trên.
Không phù hợp với quy định về quản lý tài sản công
Trong khi ACV chưa nộp lại nguồn thu từ khai thác tài sản khu bay vào NSNN như kiến nghị, Bộ GTVT lại bất ngờ đề xuất Thủ tướng Chính phủ cho phép ACV sử dụng nguồn thu từ hoạt động khu bay để đầu tư.
Cụ thể, theo văn bản số 1287/BGTVT-KHĐT ngày 2/2/2018, Bộ GTVT đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét bổ sung danh mục và bố trí kế hoạch vốn trung hạn 201602020 dự kiến khoảng 4210 tỷ đồng để đầu tư các dự án khu bay tại CHKQT Tân Sơn Nhất và Nội Bài.
Trường hợp, không thể bố trí vốn NSNN, Bộ GTVT đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét phương án cho phép ACV sử dụng nguồn thu từ hoạt động khu bay để thực hiện đầu tư các dự án nêu trên và tiếp tục hạch toán, theo dõi và ghi thu, ghi chi NSNN riêng.
Cho ý kiến về đề nghị này, Bộ KH&ĐT cho rằng, nguồn vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 của Bộ GTVT hiện chỉ còn khoản vốn dự phòng 10% chưa phân bổ. Nguồn vốn dự phòng này còn phải để giải quyết các tồn đọng về vốn của Bộ GTVT nên không có cơ sở để bố trí vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020 cho các dự án nâng cấp năng lực khu bay như đề xuất của Bộ GTVT.
Về việc cho phép ACV được sử dụng nguồn thu từ hoạt động khu bay để thực hiện đầu tư các dự án hạ tầng khu bay tại CHCQT Nội Bài và Tân Sơn Nhất và tiếp tục hạch toán, theo dõi, ghi thu, ghi chi NSNN, Bộ Tài chính cho rằng “chưa phù hợp với quy định của pháp luật về quản lý tài sản công và NSNN và không có cơ sở để thực hiện”.
Đồng tình, Bộ KH&ĐT còn cho rằng: “ACV hiện đã được cổ phần hóa và có sự tham gia góp vốn của cổ đông tư nhân. Vì vậy Nhà nước không thể giao cho ACV làm chủ đầu tư các dự án sử dụng vốn NSNN”.
Ngày 28/5/2018, VPCP đã có văn bản truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nêu rõ: “việc sử dụng nguồn thu từ các hoạt động khai thác tài sản khu bay thực hiện theo quy định của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công và các quy định pháp luật có liên quan”./.
