Hỗ trợ 520.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa: Nguồn lực lấy từ đâu?

Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa phải có trọng tâm. (Ảnh minh họa)
Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa phải có trọng tâm. (Ảnh minh họa)
(PLO) - Theo dự kiến, Dự án Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (NDNVV) sẽ được thông qua tại Kỳ họp thứ 3 của Quốc hội (QH) khóa XIV diễn ra vào giữa năm nay. Tuy nhiên, cho đến nay, dự án này vẫn vấp phải nhiều ý kiến tranh cãi, đặc biệt là tính khả thi do không đảm bảo nguồn lực hỗ trợ.

Đối tượng hỗ trợ quá rộng

Dự án Luật Hỗ trợ DNNVV đã được đưa ra thảo luận tại tổ và tại hội trường ở Kỳ họp thứ 2, QH khóa XIV. Qua thảo luận, các đại biểu (ĐB) đều nhất trí với sự cần thiết phải ban hành Luật. Bởi, trong thời gian qua, DNNVV chiếm trên 97% tổng số DN ở nước ta hiện nay, đóng góp khoảng 50% GDP, 33% thu ngân sách nhà nước, tạo ra 62% việc làm. Do vậy, việc xây dựng và thực hiện chính sách hỗ trợ khối doanh nghiệp này phát triển có ý nghĩa hết sức quan trọng. 

Tuy nhiên, khi thảo luận ở các diễn đàn của QH, đa số các ý kiến còn tỏ ra băn khoăn ở nhiều vấn đề liên quan đến dự án luật này, đặc biệt là tính khả thi của nó. ĐB Thạch Phước Bình (Trà Vinh) cho rằng đối tượng áp dụng như quy định của Dự thảo Luật là quá rộng. “Số DN thành lập và hoạt động theo quy định của Luật DN, đáp ứng các tiêu chí xác định DNNVV quy định tại Điều 4 của luật này là khoảng 52.000 DN, chiếm trên 97% số lượng DN. Trong khi đó, nguồn lực của Nhà nước hiện nay là có hạn, không thể hỗ trợ tất cả” – ĐB nhận định.

Bên cạnh đó, ĐB Bình cũng cho rằng Dự thảo Luật đưa ra rất nhiều chính sách hỗ trợ nhưng có thể thấy việc cân đối các nguồn lực để thực hiện các hỗ trợ đó không rõ nét, có thể dẫn đến tính khả thi không cao của chính sách, nhất là nguồn lực về mặt tài chính.

“Luật yêu cầu các ngân hàng thương mại có chính sách hỗ trợ DNNVV, điều này có vẻ hợp lý. Tuy vậy, sau đó Nhà nước lại phải hỗ trợ ưu đãi cho các ngân hàng, bởi nếu không thì họ không có nguồn lực đâu mà hỗ trợ cho các DNNVV khi bản thân ngân hàng cũng là một DN. Chính phủ phải quy định chi tiết các ưu đãi đó” – ĐB phân tích và cảnh báo ưu đãi như vậy rất có thể mâu thuẫn với các quy định về đảm bảo an toàn trong Luật Các tổ chức tín dụng. 

“Đọc thì hay nhưng không khả thi”

Bên cạnh đó, nhiều ý kiến cũng tỏ ra không đồng tình với quy định về các quỹ hỗ trợ DNNVV như Dự thảo Luật. Dự thảo Luật quy định về 3 quỹ, trong đó có 2 quỹ đã được thành lập và đang hoạt động; đó là Quỹ phát triển DNNVV và Quỹ bảo lãnh tín dụng DNNVV. Dự luật quy định về loại quỹ mới là Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo, bao gồm Quỹ khởi nghiệp sáng tạo địa phương và Quỹ khởi nghiệp sáng tạo của tư nhân thực hiện chức năng đầu tư, tài trợ để hỗ trợ DN khởi nghiệp sáng tạo.

Cho ý kiến tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ QH tuần qua, Chủ tịch QH Nguyễn Thị Kim Ngân bày tỏ băn khoăn với các quy định về nội dung và chương trình hỗ trợ trong Chương 2 của Dự thảo Luật. “Luật là luật, không thể có chương trình. Đây là cái không ổn về kỹ thuật lập pháp. Về nội dung hỗ trợ, một luật mà “đẻ” ra 5, 6 loại quỹ là chưa ổn” – Chủ tịch QH nhấn mạnh và cho rằng với việc hơn 97% doanh nghiệp Việt Nam là DNNVV nên cần tính toán nguồn lực hỗ trợ cho khả thi. 

Ngoài ra, bà cũng lưu ý việc Dự thảo Luật có quy định Chính phủ sử dụng ngân sách nhà nước để hỗ trợ cho vay là sai cơ bản so với Luật Ngân sách nhà nước. Việc quy định hỗ trợ tài chính về thuế cũng sẽ “phá vỡ” hệ thống chính sách thuế. Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải cũng cho rằng không nên thành lập nhiều loại quỹ, bởi như vậy sẽ phân tán nguồn lực và khó khả thi.

Trong khi đó, Tổng Thư ký QH Nguyễn Hạnh Phúc thẳng thắn chỉ rõ nhiều quy định trong Dự thảo Luật trên thực tế không có nhiều ý nghĩa. Ví dụ, Dự thảo Luật quy định HĐND các tỉnh tuỳ điều kiện ngân sách để quyết định hỗ trợ DNNVV, nhưng phần lớn các địa phương hiện còn phải chờ hỗ trợ từ ngân sách trung ương thì lấy đâu ra nguồn để hỗ trợ. Hay về tham gia mua sắm công, theo Dự thảo Luật thì gói thầu xây lắp có giá không quá 5 tỷ đồng chỉ cho phép nhà thầu là doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ tham gia đấu thầu. Gói thầu mua sắm hàng hoá có giá gói thầu không quá 3 tỷ đồng chỉ cho phép nhà thầu là doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ tham gia đấu thầu. 

Ông Phúc cho rằng quy định như thế chỉ cho “oai”, chứ đấu thầu gói xây dựng với số tiền chỉ 5 hoặc 3 tỷ đồng thì dù không quy định ưu tiên cho DNNVV thì các DN lớn cũng không để ý đến vì quá nhỏ. Không những thế, nếu quy định như vậy cũng không phù hợp với cơ chế thị trường và không đúng với quy định của Luật Đấu thầu. “Dự thảo Luật đọc thì hay nhưng không khả thi. Do đó nên nghiên cứu lại để ban hành đảm bảo khả thi. Cần đánh giá hết tác động, kẻo khi đưa ra thì tiền đâu mà làm!” – Tổng Thư ký QH cảnh báo.

Hỗ trợ phải có trọng tâm

Từ nhận định cho rằng phạm vi điều chỉnh của Dự án Luật quá rộng, các ĐB QH đề nghị cần quy định về việc hỗ trợ DNNVV một cách hợp lý. Phó Chủ tịch QH Đỗ Bá Tỵ đề nghị soạn luật theo hướng hỗ trợ có trọng tâm, xác định những DN phù hợp như DN khởi nghiệp sáng tạo, DN tham gia cụm liên kết ngành… đáp ứng tiêu chí là DN có tiềm năng để ưu tiên hỗ trợ chứ không thể hỗ trợ tràn lan.

Đồng quan điểm, ĐB Phùng Thị Thường (Vĩnh Phúc) cho rằng không nên đưa ra các chính sách kiểu hỗ trợ cào bằng, rải đều một cách chung chung mà Dự luật nên thiết kế giao cho Chính phủ xem xét, lựa chọn nhóm, ngành, DN có tiềm năng phát triển, có nền tảng và cơ bản có khả năng tham gia hoặc sẽ tham gia vào chuỗi giá trị gia tăng, phù hợp với kế hoạch dịch chuyển cơ cấu các cấp và chiến lược phát triển kinh tế - xã hội đặc biệt thích ứng với xu hướng phát triển của nền công nghiệp lần thứ 4 để hỗ trợ. 

Nhất trí với các quan điểm phải lựa chọn các nhóm DN để tập trung ưu tiên hỗ trợ, ĐB Thạch Phước Bình cũng đề nghị cần tiếp tục thay đổi mạnh mẽ hơn nữa cách thức hỗ trợ DN theo hướng thay vì Nhà nước có cái gì thì hỗ trợ cái đó thành DN cần cái gì thì hỗ trợ cái đó sẽ phù hợp hơn.

Đọc thêm

Ý kiến trái chiều về đề xuất chống bán phá giá với thép cán nóng

Một số DN lo ngại nếu điều tra CBPG với HRC nhập khẩu sẽ ảnh hưởng xấu tới ngành thép.
(PLVN) - Ngay sau khi xuất hiện thông tin đề xuất Cục Phòng vệ thương mại (PVTM - Bộ Công Thương) điều tra chống bán phá giá (CBPG) với sản phẩm thép cán nóng (HRC) nhập khẩu, đến ngày 27/3 đã có 9 DN sản xuất tôn mạ, ống thép trong nước gửi đơn kiến nghị tới các cơ quan quản lý.

Xây dựng chính sách cho chuyển đổi xanh

Ảnh minh họa
(PLVN) - Chuyển đổi xanh là xu thế của toàn cầu. Dự báo và nắm bắt xu thế tất yếu này, Bộ Chính trị từng có nhiều nghị quyết quan trọng. Ngay từ cách đây 10 năm là Nghị quyết số 24-NQ/TW về chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường; cách đây 4 năm là Nghị quyết số 55-NQ/TW về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến 2030, tầm nhìn đến 2045.

Thách thức nuôi trồng thủy sản trên biển

Là địa phương có nhiều thế mạnh về nuôi biển, song năm 2023, diện tích nuôi biển của Quảng Ninh mới đạt 10.200ha. (Ảnh: baoquangninh.com.vn)
(PLVN) - Với tiềm năng nuôi biển khoảng 500.000ha, Đề án phát triển nuôi trồng thủy sản (NTTS) trên biển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 mới đưa ra mục tiêu khiêm tốn 280.000ha đến năm 2025 và 300.000ha vào năm 2030. Thế nhưng, số liệu kỳ vọng diện tích nuôi biển đến hết năm 2023 mới đạt 85.000ha…

“Điểm nghẽn” nhận thức về phát triển bền vững khu công nghiệp

Ảnh minh họa.
(PLVN) - Có tới 50% khu công nghiệp (KCN) chưa nghe đến khái niệm KCN phát triển bền vững (PTBV), chỉ có 30% có nghe hiểu về khái niệm KCN sinh thái. Theo Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), đang có “điểm nghẽn” về nhận thức, xây dựng chính sách, quản trị của các KCN liên quan đến việc PTBV.

Khởi động Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1

Khởi động Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1
(PLVN) - Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong kỷ nguyên mới, giai đoạn 1 được khởi động  trên cơ sở Tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Việt Nam - Nhật Bản lên “Đối tác Chiến lược toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng tại châu Á và trên thế giới” và kết quả triển khai thực hiện 8 giai đoạn của Sáng kiến chung Việt Nam - Nhật Bản trong suốt 20 năm qua.

Tầm nhìn đường sắt tốc độ cao

Ảnh minh họa
(PLVN) - Theo Kết luận 49-KL/TW ngày 28/2/2023 của Bộ Chính trị về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến 2030, tầm nhìn 2045; đặt mục tiêu đến 2025 hoàn thành phê duyệt chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao (ĐSTĐC) Bắc - Nam và khởi công trước 2030. Các đoạn ĐSTĐC Hà Nội - Vinh và TP HCM - Nha Trang được ưu tiên khởi công trong giai đoạn 2026 - 2030; phấn đấu hoàn thành toàn tuyến ĐSTĐC Bắc - Nam trước 2045.

Công trường đường dây mạch 3 bộn bề khó khăn

Chủ tịch HĐTV EVN sát sao kiểm tra tiến độ thi công đường dây mạch 3. (Ảnh: EVN) .
(PLVN) - Chỉ còn vài ngày nữa là đến cột mốc mục tiêu đầu tiên của dự án đường dây mạch 3 đưa điện ra Bắc (hoàn thành đúc móng toàn tuyến vào ngày 30/3) nhưng khối lượng công việc vẫn còn bộn bề. Chủ đầu tư cũng như các Bộ, ngành liên quan vẫn đang dốc toàn lực thực hiện dự án này.

Hai dự án đường dây 500kV qua miền Trung nguy cơ 'trượt' tiến độ

Đoạn Quảng Trạch - Thanh Hóa do CPMB quản lý dự án mới chỉ hoàn thành được 91/663 vị trí móng.
(PLVN) - Hạn chót hoàn thành việc đúc móng cột của Dự án đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối ấn định là ngày 31/3/2024, nhưng đến nay tỷ lệ hoàn thành việc đúc móng tại hai cung đoạn do Ban Quản lý dự án các công trình điện miền Trung (CPMB) quản lý mới chỉ được... hơn 10%.

VIPFA và thách thức lôi kéo dự án tỷ đô công nghệ cao

Hướng tới phát triển một hệ thống KCN sinh thái, xanh và bền vững. (Ảnh: VGP).
(PLVN) - TS. Phan Hữu Thắng, tân Chủ tịch Liên chi hội Tài chính khu công nghiệp (KCN) Việt Nam (VIPFA) cho biết, mục tiêu của VIPFA là cùng cơ quan quản lý nhà nước xây dựng và hoàn thiện chính sách, sao cho vừa dễ quản lý, vừa tạo điều kiện cho DN hoạt động. “Thách thức của chúng ta là phải làm sao lôi kéo được dự án tỷ đô công nghệ cao” - Chủ tịch VIPFA nhấn mạnh.

Miền Trung sắp có cảng nước sâu đón tàu 100.000 tấn

Phối cảnh dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy. (Ảnh: quangtri.gov.vn)
(PLVN) - Dự án Khu bến cảng Mỹ Thủy (Quảng Trị) đang được khởi động trở lại. Đây là dự án cảng nước sâu có tổng mức đầu tư hơn 14.000 tỷ đồng, sau khi hoàn thành được kỳ vọng sẽ tạo thêm sức bật cho kinh tế biển khu vực miền Trung.