 |
| Bị cáo Lâm trước phiên tòa. |
Nhiều khuất tất chưa được làm rõ
Năm 1997, rừng Phú Quốc chỉ là rừng đặc dụng của UBND tỉnh Kiên Giang. Lợi dụng sự quản lý lỏng lẻo của chính quyền, lâm tặc vào khai thác rừng lấy gỗ, đốt rừng lấy than. Theo ông Nguyễn Văn Tôn ngụ tại ấp Gành Dầu, xã Gành Dầu: Sau khi lâm tặc đốt rừng cháy loang lổ, ông vào khai hoang, dọn diện tích rừng bị đốt lấy đất trồng cây thuốc cá. Năm 1998, gia đình ông Tuấn từ nơi khác đến lập nghiệp, nên ông Tôn cho ông Tuấn diện tích đất nói trên sử dụng đến nay. Ông Tôn nhấn mạnh: “Năm 2010 không có vụ phá rừng nào trên diện tích đất này cả, ông Tuấn không trực tiếp khai hoang sao gọi là phá rừng?”
Năm 2002, Vườn Quốc gia được thành lập, UBND tỉnh Kiên Giang chỉ đạo huyện Phú quốc kiểm tra đất đai để xác định ranh giới mốc Vườn. Ông Võ Văn Quang - nguyên Tổ trưởng nơi ông Tuấn cư ngụ nói: “Năm 2004, tôi tham dự lớp tập huấn kê khai đất đai do huyện tổ chức. Khi về tôi phổ biến cho các hộ dân trong tổ kê khai, tôi hướng dẫn ông Tuấn kê khai và xác nhận diện tích đất này trong hồ sơ kê khai …”.
Qua tìm hiểu thực tế, tại xã Gành Dầu khá nhiều hộ dân có đất canh tác được khai hoang với hình thức tương tự như ông Tôn. Từ Nghị định 84/2007 của Chính phủ, UBND tỉnh Kiên Giang kiểm kê đất đai trên toàn tỉnh và ra Kết luận 11 ngày 23/8/2007 nêu rõ việc xử lý thu hồi đất Vườn Quốc Gia như sau: Đối với đất vùng lõi, các trường hợp sử dụng trước 6/1998 khi thu hồi phải hỗ trợ 70% giá trị quyền sử dụng đất. Đất vùng đệm sử dụng trước tháng 6/1998 thì xem xét cấp Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN) theo qui định.
Năm 2003, kiểm lâm lập biên bản anh Hải - con ông Tuấn (anh trai của bị cáo Lâm) phá rừng và chặt bỏ vườn cây ăn trái ông Tuấn trồng, nhưng không ra quyết định xử phạt. Tháng 6/2010, Hạt Kiểm lâm Phú Quốc và Kiểm lâm Vườn Quốc gia lập biên bản vi phạm hành chính nhưng không ra quyết định xử phạt mà lại chuyển cho công an đề nghị khởi tố vụ án?
Trong hồ sơ còn có nhiều bút lục, chứng cứ có dấu hiệu khuất tất được phóng viên đặt lên bàn của Kiểm lâm Vườn Quốc gia nhưng Hạt trưởng Trà Thọ từ chối trả lời.
Nhiều dấu hiệu oan sai
Tại phiên phúc thẩm, cha con ông Tuấn đều cho rằng những biên bản lời khai mà cơ quan CSĐT lập trong quá trình thu thập chứng cứ là không khách quan: Bị cáo Tuấn mắc chứng rối loạn tiền đình, mắt kém, tiểu đường kinh niên và 8 tháng bị tạm giam khiến sức khỏe và tinh thần suy sụp phải đi cấp cứu tại bệnh viện. Những biên bản lời khai bị cáo không được đọc lại bởi điều tra viên không cho bị cáo mang kính. Còn bị cáo Lâm bị mù chữ, không biết đọc, chỉ viết được tên mình. Lâm khai:Những nội dung trong biên bản hỏi cung bị cáo hoàn toàn không biết, thậm chí có những chữ ký không biết ai đã ký thay mình?.
Bên cạnh đó, quá trình thu thập chứng cứ để chuyển CSĐT, Hạt Kiểm lâm Vườn Quốc gia Phú Quốc đã vi phạm pháp luật như: Biên bản vi phạm hành chính được lập trước biên bản xác minh hành vi vi phạm hành chính. Đặc biệt, có 4 người liên quan là bốn nông dân mà ông Tuấn thuê chăm sóc hoa màu nhưng bị phạt hành chính về tội hủy hoại rừng, thì khi lập biên bản những người này không biết gì. Anh Phạm Văn Đủ nói: “Kiểm lâm chỉ đưa cho tôi một tờ giấy trắng bảo ký tên rồi thả về”. Sau khi PLVN phản ánh, Hạt kiểm lâm Vườn quốc gia Phú Quốc mới ra quyết định xử phạt mỗi biên bản 5 triệu nhưng không ai chấp hành vì họ khẳng định không có rừng trên khu đất ông Tuấn sử dụng.
Đại diện VKS luận tội: Hành vi hủy hoại rừng của hai bị cáo là có, tuy nhiên chưa xác định đây là rừng tái sinh hay là vùng đệm, vùng lõi của Vườn quốc gia nên hình phạt cấp sơ thẩm đã tuyên là quá nặng; Đề nghị mức án cho bị cáo Tuấn là 5 năm, bị cáo Lâm 3 năm.
Tuy nhiên, luật sư đã đưa ra chứng cứ chứng minh bị cáo không hủy hoại rừng: Những bức ảnh được chụp từ năm 2008 và gần đây chứng minh trên diện tích đất mà bị cáo sử dụng thì rừng không còn. Những chứng cứ này trùng khớp với lời khai của ông Tôn: “Khu rừng bị cháy từ lâu, năm 1997 tôi vào khai hoang trồng cây thuốc cá. Năm 1998 tôi cho lại ông Tuấn. Lúc ông Tuấn vào sử dụng thì trên diện tích đất này không còn rừng. Trên diện tích đất này rừng không còn, cha con ông Tuấn không chặt cây rừng, không đốt rừng, không rải chất độc, không đào bới hủy hoại nguồn nước thì căn cứ vào đâu mà khởi tố bị cáo tội hủy hoại rừng?”.
Bên cạnh đó, khi luật sư hỏi: Diện tích đất khai hoang này có trước Vườn Quốc gia, khi Vườn được thành lập thì Ban Giám đốc đã xác định diện tích này thuộc Vườn hay không? Nếu thuộc vườn thì đã ra quyết định thu hồi hay chưa?, thì đại diện Vườn Quốc gia không trả lời được. Chưa hết, những bức hình trong hồ sơ mà Kiểm lâm Vườn quốc gia cung cấp cho CSĐT được chụp từ nơi nào? Bởi nó khác hoàn toàn với thực tế khu đất và những bức hình luật sư trưng ra trước tòa.
Trước những chứng cứ và lập luận của luật sư khiến phiên tòa phải tạm hoãn đến ngày 1/9/2011 để thẩm định lại hồ sơ và chứng cứ. Trước những chứng cứ non và những vi phạm nghiêm trọng về tố tụng, dư luận người dân đất đảo mong chờ sự mạnh dạn, công minh của Hội đồng xét xử phiên phúc thẩm để tránh hàm oan người vô tội và đảm bảo tính công minh của pháp luật. Ngọc Long
| * Luật sư Bùi Điệp -Đoàn Luật sư tỉnh Kiên Giang: Vụ án này vi phạm nghiêm trọng Bộ luật tố tụng Hình Sự. Quá trình điều tra thu thập, đánh giá chứng cứ Cơ quan CSĐT đã bỏ sót những chứng cứ ngoại phạm của bị cáo. Chứng cứ trong hồ nhằm buộc tội bị cáo nhưng lại không đúng với thực tế bởi không chứng minh được rừng đang tồn tại trên khu đất và đã bị bị cáo hủy hoại như thế nào? Không chứng minh bị cáo có hành vi hủy hoại rừng bằng kết luận giám định dựa trên tang chứng vật chứng là vi phạm Điều 73. Bên cạnh đó, lời khai của bị can, bị cáo không thống nhất, không có người giám định là vi phạm Điều 72. Vụ án không có tang chứng, vật chứng là vi phạm Điều 74 và Điều 75. * Luật sư Trần Dũng Anh -Chủ tịch Hội Luật Gia tỉnh Kiên Giang: Vụ án được cơ quan tố tụng huyện Phú Quốc khởi tố một cách vội vàng khi chưa xác lập được hành vi phạm tội của bị cáo. Không gian, thời gian và địa điểm xảy ra vụ án chính Kiểm lâm không xác định được ngày tháng năm nào và ở đâu thì việc chuyển cơ quan CSĐT đề nghị khởi tố là thiếu cơ sở pháp lý. Kết quả giám định rừng bị hủy hoại không có hay cơ quan tố tụng không làm được thì việc tòa án tuyên bị cáo Tuấn và Lâm theo Khoản 3 Điều 189 Bộ luật Hình sự là không đúng người đúng tội. * Luật sư Trần Công Ly Tao - Phó Chủ nhiệm ĐLS TP HCM: Việc TAND huyện Phú Quốc xử phạt ông Tuấn 8 năm tù, anh Lâm 7 năm tù về Tội Hủy hoại rừng trong khi họ chỉ là người trồng trọt, chăn nuôi trên đất có nguồn gốc của ông Tôn đã khai thác sử dụng cho lại, là điều bất bình thường. |
Ngọc Long
