Kỳ cuối: Cuộc đời đầy ẩn số nữ điệp viên và bí mật phiên tòa thế kỷ

Án tử hình đối với Mata Hari đến nay còn nhiều tranh cãi.
Án tử hình đối với Mata Hari đến nay còn nhiều tranh cãi.
(PLO) - Người Anh có lẽ đã liên hệ với Phòng Nhì, cơ quan có lý do để muốn trông thấy Mata Hari ở Tây Ban Nha, chứ không phải ở nước Hà Lan trung lập.
 Thực ra chán nản bởi sự trở về Tây Ban Nha của Mata Hari là những người Đức ở Madrid. Họ gửi về sở chỉ huy tình báo Đức một bức điện có nội dung như sau:
“Điệp viên H21 đang ở Madrid. Cô ta đã xâm nhập được vào cơ quan tình báo Pháp, nhưng bị đưa khỏi chiếc tuần dương hạm của Anh và được đưa trở lại. Cô ta đang chờ chỉ thị và cần tiền”.
Như vậy, trong bất kỳ tình huống nào thì điệp viên của Phòng Nhì đang liên lạc với Mata Hari cũng đã chuyển được nội dung bức điện. Xếp tình báo Đức ở Hà Lan xin ý kiến của Berlin. Không lâu sau, người Đức đã gửi từ Amsterdam bức điện trả lời đến Madrid. 
 
Đến lúc đó, các chuyên viên Phòng Nhì đã khám phá được mật mã của Đức và thế là cả hai bức điện đều bị người Pháp đọc được.
Nội dung các bức điện tạo ra những điểm mâu thuẫn khá gay gắt. Theo lời khai của một số nhân viên tình báo Pháp, nội dung các bức điện chỉ có một ý nghĩa là Mata Hari là điệp viên đang hoạt động của Đức. Nhưng chỉ huy bộ phận mã thám của Phòng Nhì Pháp thì thận trọng hơn. 
Nhiều năm sau, ông nói rằng, bức điện trả lời viết:
“Một điệp viên tốt thời trước chiến tranh. Chúng ta chẳng cho cô ta cái gì từ khi bắt đầu chiến tranh. Hãy đưa cho cô ta 15.000 franc (hoặc pêsô; ngoại tệ có thể gây nghi ngờ)”.
Tiền phải được trả bằng séc, còn séc thì phải nhận ở sứ quán Hà Lan ở Paris. Mata Hari trở lại thủ đô Pháp. Và một lần nữa lại mờ mịt. Bà ta có nhận tiền ở Paris hay không, đó là điều không thể khẳng định chắc chắn được. 
 
Còn có một câu chuyện do một nghị sĩ nổi tiếng của hạ viện Anh kể rằng, hình như Mata Hari bị tố giác bởi một sĩ quan Anh đã cùng qua một đêm với bà ta ở biên giới Pháp-Tây Ban Nha. 
Các nhân viên Phòng Nhì khẳng định họ đã trông thấy cô ta lấy séc và lập tức đến ngay nhà băng để đổi ra tiền mặt như thế nào.
Sau chiến tranh, Mata Hari và phiên toà xử cô ta đã trở thành đối tượng tranh cãi quốc tế. Một số người thông cảm với cô ta tuyên bố rằng, cô ta đã bị giết để không tiết lộ những người tình cao cấp ở Pháp và Anh. 
Những người đồng cảm này đã đào bới, chẳng hạn, trong đóng giấy tờ của cô ta, được một bức thư, có tác dụng lật tẩy tác giả của nó với chữ ký “M.M.”. 
Một vụ xì căng đan đã bùng lên và bộ trưởng nội vụ Pháp khi đó M. Malvi đã bị triệu đến giải trình. Nhưng đây là dấu vết giả. Sau này người ta biết rằng, lá thư do tướng Messimit viết. Năm 1914, ông ta giữ một chức vụ cao trong quân đội Pháp. 
Nhưng viên tướng đã kiên quyết bác bỏ tin ông ta đã từng ngủ với Mata Hari. Nhưng ông ta cũng thừa nhận cô ta đã cố tìm cách quyến rũ ông ta nhưng không được.
 
Cũng giống như các toà án thời chiến ở các nước khác, ta cũng chả nên trách móc toà án Pháp làm gì. Họ điều tra dựa trên những lời khai của người khác, và đôi khi là chuyện đơm đặt. 
Đã có những thất bại lớn trong việc buộc tội. Nhưng Mata Hari vẫn cứ bị kết án tử hình và xử bắn vào mùa Thu năm 1917.
Án tử hình ấy có hoàn toàn công bằng không - đó là câu hỏi vẫn còn gây tranh cãi. Đúng là có một lúc nào đó, Mata Hari đã được xem là điệp viên Đức. Nhưng coi cô ta là điệp viên Đức đặc biệt quan trọng đã phản bội nước Pháp thì chắc chắn không đúng. 
Cô ta đáng phải ngồi tù ở mức án tù nào đó. Nhưng xử bắn thì chưa chắc.
Mata Hari luôn là một nhân vật cực kỳ mâu thuẫn. Cuộc đời của cô ta trong nhiều, nếu không phải ở phần lớn, các giai đoạn là một câu đố.
Cô ta vẫn là câu đố kể cả trong cái chết của mình.
Lời giải đố cuối cùng chúng ta còn phải đợi 20 năm nữa. Đúng vào năm 2017, 100 năm sau khi toà án luận tội, thì các tài liệu của “phiên toà thế kỷ” này mới được giải mật.
Còn tạm thời thì tên tuổi của Mata Hari vẫn bao phủ một màn bí ẩn. Theo tin của thông tấn xã Extra-Press, hình ảnh một nữ gián điệp kiêm vũ nữ đã được các ngôi sao màn bạc như Greta Garbo, Marlen Dietrich, Gianna Moro và Sylvia Kristel thể hiện trên phim. 
Có thể, đến năm 2017, danh sách này sẽ còn dài ra./.

Tin cùng chuyên mục

Thường trực Ban Bí thư Trương Thị Mai phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: Quang Vinh.

Quyết tâm đưa Tây Bắc ra khỏi tình trạng 'lõi nghèo'

(PLVN) - Chiều 28/3, tại tỉnh Điện Biên, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với tỉnh Điện Biên tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án vận động, hỗ trợ làm nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo tỉnh Điện Biên, hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024).

Đọc thêm

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”

Đề nghị kéo dài thời gian thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam giai đoạn 2019-2023”
(PLVN) -Chiều 26-3, Bộ Quốc phòng tổ chức Hội nghị tổng kết thực hiện Đề án “Tuyên truyền, phổ biến Luật Cảnh sát biển Việt Nam, giai đoạn 2019-2023”. Thượng tướng Võ Minh Lương, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì hội nghị.

Băn khoăn quy định về rút bảo hiểm xã hội 1 lần

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành nội dung thảo luận.
(PLVN) - Hưởng bảo hiểm xã hội (BHXH) 1 lần là vấn đề khó, phức tạp. Cả 2 phương án được nêu trong dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) trình tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5 vẫn còn ý kiến khác nhau.

Cần thiết bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng

Toàn cảnh hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tiếp tục chương trình Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp, các đại biểu cho rằng việc dự thảo Luật bổ sung quy định về tổ hợp công nghiệp quốc phòng là cần thiết, với mục tiêu là bảo vệ Tổ quốc, giữ vững an ninh gắn với phòng thủ quốc gia.

Đại biểu Quốc hội ủng hộ cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi tham gia giao thông

Đại biểu Nguyễn Đại Thắng phát biểu tại phiên họp.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ (TTATGTĐB), các đại biểu bày tỏ ủng hộ quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia GTĐB mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nhưng đề nghị Chính phủ cần tiếp tục đánh giá tác động sâu hơn, toàn diện hơn đối với chính sách này để tăng tính thuyết phục.

Cân nhắc quy định mở rộng đấu giá biển số xe

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 27/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội (QH) hoạt động chuyên trách lần thứ 5, QH khóa XV, thảo luận về dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về việc mở rộng đấu giá biển số xe.

Phổ biến quy định liên quan đến kiều bào tại các Luật mới được Quốc hội thông qua

Thứ trưởng Lê Thị Thu Hằng phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (NVNONN), Bộ Ngoại giao phối hợp với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường đồng chủ trì tổ chức Hội nghị tuyên truyền, phổ biến nội dung liên quan đến người Việt Nam định cư ở nước ngoài trong Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) (Hội nghị).

Tránh “bình mới rượu cũ” khi đổi mới tổ chức Tòa án

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga phát biểu tại hội nghị.
(PLVN) - Ngày 26/3, tại Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 5, nhiệm kỳ khóa XV cho ý kiến về dự án Luật Toà án nhân dân (TAND) (sửa đổi), các đại biểu còn có ý kiến khác nhau về quy định về đổi mới TAND cấp huyện theo thẩm quyền xét xử.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng làm việc với Ban Cơ yếu Chính phủ

Đại tướng Phan Văn Giang phát biểu tại buổi làm việc. (Ảnh: Tuấn Nam).
(PLVN) - Thực hiện chức năng tham mưu giúp Bộ trưởng Bộ Quốc phòng thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về cơ yếu, thời gian qua, Ban Cơ yếu Chính phủ (Ban CYCP) đã lãnh đạo, chỉ đạo ngành Cơ yếu Việt Nam triển khai thống nhất, đồng bộ, toàn diện các mặt công tác; bảo đảm tuyệt đối bí mật, an toàn, chính xác, kịp thời thông tin phục vụ lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và lực lượng vũ trang (LLVT) trong mọi tình huống.

Bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Thể hiện tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta

Đại đoàn kết toàn dân tộc là sức mạnh vô địch của dân tộc Việt Nam. (Ảnh minh họa - Tạp chí Tuyên giáo).
(PLVN) - Những vấn đề được Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đề cập trong bài viết vừa mang tính thời sự, vừa mang tính chiến lược, thể hiện rất rõ tinh thần dân chủ và bản chất vì dân, vì nước của Đảng ta. Đây cũng là lời nhắc nhở đối với một số cán bộ, đảng viên tránh xa chủ nghĩa cá nhân, làm việc vì lợi ích cá nhân, tiêu cực, tham nhũng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Xây dựng, hoàn thiện pháp luật để phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển đất nước

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Xây dựng, hoàn thiện pháp luật để phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển đất nước - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
(PLVN) -  Ngày 25/3, chủ trì Phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 3/2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu các thành viên Chính phủ không ngừng đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác xây dựng pháp luật gắn với nâng cao hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh và bền vững; đặc biệt, các luật, nghị quyết phải khai thác, phát huy tối đa mọi nguồn lực phát triển của đất nước, tránh lãng phí, tiêu cực, tham nhũng, tránh "xin – cho".

Phát huy vai trò giám sát của các cơ quan dân cử tại địa phương

Các đại biểu tham dự Hội nghị. (Ảnh: PV)
(PLVN) - Tham luận của một số đại biểu trình bày tại Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác HĐND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương năm 2023 và triển khai kế hoạch công tác năm 2024 ngày 25/3 đã cho thấy vai trò quan trọng của các cơ quan dân cử trong hoạt động giám sát, góp phần không nhỏ vào những thành quả về phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Tổ chức diễu binh, diễu hành kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước

Thượng tướng Nguyễn Văn Nghĩa chủ trì hội nghị.
(PLVN) -  Sáng 25/3, Thượng tướng Nguyễn Văn Nghĩa, Phó tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam chủ trì Hội nghị làm việc với các cơ quan, đơn vị về xây dựng Đề án tổ chức diễu binh, diễu hành trong Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025).